Ερωτηματολόγιο Αξιολόγησης Εγκυρότητας και Αξιοπιστίας Ερευνητικών Εργαλείων [VRAT-35]
Σύντομη Περιγραφή
Το παρόν ερωτηματολόγιο έχει σχεδιαστεί για να καταγράφει και να αξιολογεί με συστηματικό τρόπο τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο της εγκυρότητας και της αξιοπιστίας ερευνητικών εργαλείων, όπως κλίμακες, τεστ και ερωτηματολόγια. Εστιάζει στην ανάλυση των διαδικασιών που διασφαλίζουν την ποιότητα και την ακρίβεια των μετρήσεων σε ερευνητικά και κλινικά πλαίσια.
Σκοπός
Στόχος του εργαλείου είναι να προσφέρει μια δομημένη μέθοδο καταγραφής και αξιολόγησης των τεχνικών που εφαρμόζονται για την επιβεβαίωση της εγκυρότητας (περιεχομένου, κατασκευής, κριτηρίου) και της αξιοπιστίας (εσωτερικής συνέπειας, σταθερότητας, συμφωνίας μεταξύ αξιολογητών) των ερευνητικών μετρήσεων. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κριτική αξιολόγηση υπαρχόντων εργαλείων ή την ανάπτυξη νέων.
Τρόπος Βαθμολόγησης
Οι συμμετέχοντες ή αξιολογητές απαντούν σε κάθε ερώτηση χρησιμοποιώντας κλίμακα Likert πέντε βαθμίδων (1 = καθόλου, 5 = σε πολύ μεγάλο βαθμό) για να εκτιμήσουν τον βαθμό εφαρμογής ή πληρότητας κάθε μεθόδου. Ορισμένα στοιχεία μπορεί να είναι διχοτομικά (Ναι/Όχι) για την απλή καταγραφή της χρήσης ή μη συγκεκριμένων τεχνικών.
Εγκυρότητα
Η εγκυρότητα του ερωτηματολογίου διασφαλίζεται μέσω ανασκόπησης της βιβλιογραφίας και αξιολόγησης από ομάδα ειδικών με εμπειρία στην ψυχομετρία και τη μεθοδολογία έρευνας. Η εννοιολογική εγκυρότητα μπορεί να επαληθευτεί με παραγοντική ανάλυση, ενώ η εγκυρότητα κριτηρίου μπορεί να ελεγχθεί συγκρίνοντας τα αποτελέσματα με καθιερωμένα πρότυπα αξιολόγησης.
Αξιοπιστία
Η αξιοπιστία εσωτερικής συνέπειας υπολογίζεται με δείκτη Cronbach’s α, με στόχο τιμές ≥0,80. Η αξιοπιστία επαναληπτικής μέτρησης (test-retest) μπορεί να εκτιμηθεί σε δείγμα χρηστών σε χρονικό διάστημα 1–2 εβδομάδων, ενώ η συμφωνία μεταξύ αξιολογητών (inter-rater reliability) υπολογίζεται με συντελεστή συμφωνίας (π.χ. Cohen’s κ).
Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων
Η ανάλυση περιλαμβάνει τον υπολογισμό μέσων όρων και τυπικών αποκλίσεων για κάθε κατηγορία μεθόδων, καθώς και τη σύγκριση μεταξύ διαφορετικών εργαλείων ή ομάδων αξιολογητών. Τα αποτελέσματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αναθεώρηση εργαλείων, τη βελτίωση της ψυχομετρικής τους ποιότητας και την τεκμηρίωση της καταλληλότητάς τους για ερευνητική ή κλινική χρήση.
Βιβλιογραφία
Anastasi, A., & Urbina, S. (1997). Psychological Testing (7th ed.). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
DeVellis, R. F. (2017). Scale Development: Theory and Applications (4th ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Nunnally, J. C., & Bernstein, I. H. (1994). Psychometric Theory (3rd ed.). New York: McGraw-Hill.