Κλίμακα Χώρου Ελέγχου Κυκλοφορίας

Περιγραφή Κλίμακας

Η Traffic Locus of Control Scale (TLOCS-17) είναι ένα ψυχομετρικό εργαλείο που αξιολογεί την αντίληψη των ατόμων σχετικά με την ικανότητά τους να ελέγχουν τις συνθήκες που σχετίζονται με την οδήγηση και την κυκλοφορία. Η κλίμακα περιλαμβάνει 17 ερωτήσεις που αναφέρονται σε διάφορες πτυχές της οδήγησης και της συμπεριφοράς στον δρόμο, εστιάζοντας στον βαθμό στον οποίο οι άνθρωποι πιστεύουν ότι έχουν έλεγχο ή ότι οι καταστάσεις αυτές επηρεάζονται από εξωτερικούς παράγοντες.
Η TLOCS-17 διακρίνει κυρίως δύο τύπους locus of control:
Εσωτερικός locus of control: Η πεποίθηση ότι οι ενέργειες και οι αποφάσεις του ατόμου επηρεάζουν άμεσα τα αποτελέσματα.
Εξωτερικός locus of control: Η πεποίθηση ότι οι εξωτερικοί παράγοντες, όπως οι άλλοι οδηγοί ή οι συνθήκες του δρόμου, επηρεάζουν τα αποτελέσματα.

Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων

Τα δεδομένα από την TLOCS-17 συλλέγονται μέσω αυτοαναφοράς, με τους συμμετέχοντες να αξιολογούν τις δηλώσεις σχετικά με την αντίληψή τους για τον έλεγχο στην οδήγηση. Οι βασικές αναλύσεις περιλαμβάνουν:
Ανάλυση αξιοπιστίας (reliability analysis) για να διαπιστωθεί η εσωτερική συνέπεια της κλίμακας, συνήθως μέσω του υπολογισμού του Cronbach’s alpha.
Ανάλυση παραγόντων (factor analysis) για να προσδιοριστούν οι κύριες διαστάσεις της κλίμακας και η δομή των παραμέτρων.
Συσχέτιση (correlation analysis) για τη διερεύνηση της σχέσης μεταξύ του locus of control και άλλων παραγόντων, όπως η οδηγική συμπεριφορά, το άγχος κατά την οδήγηση ή οι συγκρούσεις.

Στόχος

Ο κύριος στόχος της TLOCS-17 είναι να προσδιορίσει την αντίληψη των ατόμων σχετικά με τον έλεγχο που έχουν στην οδήγηση και πώς αυτός ο έλεγχος επηρεάζει τη συμπεριφορά τους στον δρόμο. Το εργαλείο αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για:
Να εντοπίσει προσαρμοστικές ή μη προσαρμοστικές αντιλήψεις που επηρεάζουν την οδήγηση.
Να βοηθήσει στη σχεδίαση παρεμβάσεων που προάγουν ασφαλέστερες οδηγικές συμπεριφορές.
Να εξετάσει τη σχέση μεταξύ του locus of control και της ψυχολογικής ευημερίας των οδηγών.

Βαθμονόμηση

Η βαθμονόμηση της TLOCS-17 περιλαμβάνει τα εξής στάδια:
Ανάλυση αξιοπιστίας για τη μέτρηση της εσωτερικής συνέπειας της κλίμακας.
Επιβεβαιωτική ανάλυση παραγόντων (confirmatory factor analysis) για την επιβεβαίωση της δομής της κλίμακας.
Διασταυρούμενη επικύρωση (cross-validation) σε διαφορετικούς πληθυσμούς για να διασφαλιστεί η εγκυρότητα και η γενικευσιμότητα των αποτελεσμάτων.

Βιβλιογραφία

Rotter, J. B. (1966). Generalized expectancies for internal versus external control of reinforcement. Psychological Monographs: General and Applied, 80(1), 1-28.
Krahe, B., & al., et al. (2007). The role of locus of control in driving behavior. Transportation Research Part F: Traffic Psychology and Behaviour, 10(6), 481-490.
Griffin, J. J., & et al. (2009). Locus of control and its relationship to risk-taking behavior in drivers. Journal of Safety Research, 40(4), 305-311.