ΕΟΕΘΚ – Βασικό Ερωτηματολόγιο Ποιότητας Ζωής [QLQ-C30]

Περιγραφή Ερωτηματολογίου

Το QLQ-C30 είναι ένα ερωτηματολόγιο που αποτελείται από 30 ερωτήσεις και έχει σχεδιαστεί για να αξιολογεί την ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο σε διάφορες κλινικές συνθήκες. Το ερωτηματολόγιο χωρίζεται σε διάφορες κλίμακες και υποκλίμακες που καλύπτουν σημαντικές πτυχές της ζωής των ασθενών:
Λειτουργική κατάσταση (Functioning Scales): Αξιολογεί τη φυσική, συναισθηματική, γνωστική, κοινωνική λειτουργία και την ικανότητα εκτέλεσης ρόλων (role functioning).
Συμπτώματα (Symptom Scales): Καλύπτει συχνά συμπτώματα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς με καρκίνο, όπως κόπωση, πόνος, ναυτία, και εμετός.
Συνολική κατάσταση υγείας και ποιότητας ζωής (Global Health Status/QoL Scale): Παρέχει μια συνολική αξιολόγηση της αντιληπτής υγείας και ποιότητας ζωής.
Συμπληρωματικές Ερωτήσεις: Αφορούν άλλα συμπτώματα και ζητήματα που επηρεάζουν τους ασθενείς, όπως η δυσκολία στον ύπνο, η απώλεια όρεξης, η δυσκοιλιότητα, και η οικονομική επίπτωση της ασθένειας.
Οι απαντήσεις βαθμολογούνται με τη χρήση κλίμακας Likert, επιτρέποντας στους ασθενείς να αξιολογήσουν τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων και την ποιότητα ζωής τους.

Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων

Τα δεδομένα που συλλέγονται από το QLQ-C30 χρησιμοποιούνται για να αξιολογηθεί η ποιότητα ζωής των ασθενών με καρκίνο, τόσο σε κλινικές μελέτες όσο και σε θεραπευτικές παρεμβάσεις. Οι αναλύσεις περιλαμβάνουν:
Περιγραφική στατιστική (descriptive statistics) για την περιγραφή της κατάστασης των ασθενών.
Στατιστική ανάλυση (statistical analysis) για να συγκριθούν οι αλλαγές στην ποιότητα ζωής κατά τη διάρκεια ή μετά τη θεραπεία.
Ανάλυση αξιοπιστίας (reliability analysis) για να διασφαλιστεί η εσωτερική συνέπεια των κλιμάκων του ερωτηματολογίου.
Ανάλυση παραγόντων (factor analysis) για να επιβεβαιωθεί η δομική εγκυρότητα των διαφόρων διαστάσεων της κλίμακας.
Τα δεδομένα αυτά είναι κρίσιμα για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η θεραπεία επηρεάζει τους ασθενείς και για την ανάπτυξη βελτιωμένων θεραπευτικών πρωτοκόλλων.

Στόχος

Ο στόχος του EORTC QLQ-C30 είναι να παρέχει μια ολοκληρωμένη και αξιόπιστη αξιολόγηση της ποιότητας ζωής των ασθενών με καρκίνο. Η κλίμακα βοηθά:
Στην εκτίμηση του αντίκτυπου της νόσου και των θεραπειών στην καθημερινή ζωή των ασθενών.
Στην παρακολούθηση των αλλαγών στην ποιότητα ζωής κατά τη διάρκεια της θεραπείας.
Στη λήψη αποφάσεων για την εξατομικευμένη φροντίδα των ασθενών.
Στη διεξαγωγή κλινικών μελετών για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας νέων θεραπειών.

Βαθμονόμηση

Η βαθμονόμηση του QLQ-C30 περιλαμβάνει τα εξής στάδια:
Ανάλυση αξιοπιστίας (reliability analysis) για τη μέτρηση της εσωτερικής συνέπειας των κλιμάκων, με την εφαρμογή του Cronbach’s alpha για να διασφαλιστεί η σταθερότητα των απαντήσεων.
Επιβεβαιωτική ανάλυση παραγόντων (confirmatory factor analysis) για να επιβεβαιωθεί η εγκυρότητα της δομής των υποκλιμάκων.
Πολιτισμική προσαρμογή (cross-cultural adaptation) και διασταυρούμενη επικύρωση σε διαφορετικές γλώσσες και πολιτισμικά περιβάλλοντα, καθιστώντας το QLQ-C30 ένα παγκόσμια αποδεκτό εργαλείο.

Βιβλιογραφία

Aaronson, N. K., Ahmedzai, S., Bergman, B., Bullinger, M., Cull, A., Duez, N. J., … & Takeda, F. (1993). The European Organization for Research and Treatment of Cancer QLQ-C30: A quality-of-life instrument for use in international clinical trials in oncology. Journal of the National Cancer Institute, 85(5), 365-376.
Fayers, P. M., & Bottomley, A. (2002). Quality of life research within the EORTC—the EORTC QLQ-C30. European Journal of Cancer, 38, 125-133.
Scott, N. W., Fayers, P. M., Aaronson, N. K., Bottomley, A., de Graeff, A., Groenvold, M., … & Sprangers, M. A. (2008). EORTC QLQ-C30 reference values. Quality of Life Research, 17(8), 1147-1157.