Συστοιχία Δοκιμασιών για τις Λειτουργίες του Λόγου [TBFL-162]

Σκοπός

Η συστοιχία δοκιμασιών έχει σκοπό την αξιολόγηση των προσληπτικών και εκφραστικών γλωσσικών λειτουργιών σε άτομα μέσης και τρίτης ηλικίας.

Σύντομη Περιγραφή

Αυτή η συστοιχία δοκιμασιών αξιολογεί τις γλωσσικές ικανότητες (κατανόηση και έκφραση) σε ενήλικες, μέσω προτύπων ερωτήσεων και εργασιών. Περιλαμβάνει την ονομασία εικόνων (BNT), η οποία εκτιμά την ικανότητα του ατόμου να θυμάται και να εκφράζει λέξεις, την κατανόηση λεξιλογίου (PPVT), που αφορά την αναγνώριση σωστών εικόνων που αντιστοιχούν σε λέξεις, τη γλωσσική ευχέρεια, η οποία αξιολογεί την ικανότητα παραγωγής λέξεων σε συγκεκριμένες κατηγορίες (π.χ., ζώα, επαγγέλματα), την εκτέλεση εντολών (NEPSY), που ελέγχει την κατανόηση και εκτέλεση πολύπλοκων οδηγιών, και τους ορισμούς λέξεων (WASI), οι οποίοι αξιολογούν το βάθος των γλωσσικών γνώσεων του ατόμου.

Δείγμα

Η συστοιχία έχει εφαρμοστεί σε ελληνόφωνους ενήλικες, με έμφαση σε δύο κύριες ηλικιακές ομάδες: τη μέσης ηλικίας (40-60 ετών) και την τρίτης ηλικίας (60+ ετών). Το δείγμα προέρχεται από αστικές και ημι-αστικές περιοχές και είναι εξισορροπημένο όσον αφορά το φύλο και το εκπαιδευτικό επίπεδο. Ορισμένες μελέτες συμπεριέλαβαν άτομα με ήπια γνωστική εξασθένηση για σκοπούς σύγκρισης. Το μέγεθος του δείγματος κυμαίνεται συνήθως από 100 έως 300 άτομα, ανάλογα με την υπό εξέταση δοκιμασία.

Τρόπος Βαθμολόγησης

Η βαθμολόγηση της συστοιχίας γίνεται με βάση τις επιδόσεις στις διάφορες δοκιμασίες. Στην οπτική κατονομασία (BNT), αποδίδεται 1 πόντος για κάθε σωστή ονομασία (χωρίς υποδείξεις), 0.5 πόντοι αν δοθεί σωστή απάντηση με υποδήλωση (π.χ. φωνολογική υπόδειξη), και 0 πόντοι για λανθασμένη απάντηση ή αδυναμία ανάκλησης. Στην προσληπτική λεξιλόγιο (PPVT), αποδίδεται 1 πόντος ανά σωστή αναγνώριση εικόνας που αντιστοιχεί στη λέξη, ενώ 0 πόντοι δίνονται για λάθος επιλογή. Στη γλωσσική ευχέρεια, η βαθμολογία βασίζεται στον αριθμό σωστών λέξεων που παράγονται εντός χρονικού ορίου (π.χ., λέξεις ανά κατηγορία). Στην κατανόηση προφορικών οδηγιών (NEPSY), αποδίδεται 1 πόντος για κάθε σωστά εκτελεσμένο βήμα πολύπλοκης οδηγίας. Στους ορισμούς λέξεων (WASI), η βαθμολογία κυμαίνεται από 0 έως 2 πόντους ανά ερώτηση, ανάλογα με την ακρίβεια και πληρότητα του ορισμού. Οι μεμονωμένες βαθμολογίες συνδυάζονται για τη δημιουργία συνθετικών δεικτών (π.χ., γενικό λεξιλόγιο, επεξεργασία προφορικού λόγου), και υπολογίζεται καθαρό σκορ ή ποσοστιαία επίδοση ανάλογα με τις νόρμες του ελληνικού πληθυσμού.

Αξιοπιστία

Όλες οι δοκιμασίες της συστοιχίας έχουν επαληθευμένη αξιοπιστία (Cronbach’s α > 0.95), με υψηλή συνοχή μεταξύ διαφορετικών μορφών της ίδιας δοκιμασίας.