Ερωτηματολόγιο Βιωμάτων με τους Συνομηλίκους [PEQ-31]

 

Συγγραφέας

E. Vernberg ( Προσαρμογή: Θ. Γιοβαζολιάς, Η. Κουρκούτας και Ε. Μητσοπούλου).

 

Σκοπός

Το ερωτηματολόγιο σχεδιάστηκε με σκοπό να εντοπίσει τα βιώματα θυματοποίησης και τις εκφοβιστικές συμπεριφορές απέναντι σε άλλα άτομα. Παράλληλα, παρέχει τη δυνατότητα να διερευνά τις στάσεις και τις αντιλήψεις σχετικά με την επιθετικότητα.

 

Σύντομη περιγραφή

Το ερωτηματολόγιο περιλαμβάνει τρεις υποκλίμακες. Η πρώτη υποκλίμακα (αυτοθυματοποίηση) εξετάζει την έκθεση παιδιών σε συμπεριφορές εκφοβισμού και αποτελείται από 9 ερωτήσεις. Η δεύτερη υποκλίμακα (εκφοβισμός προς άλλους) εξετάζει τη διαπραγμάτευση συμπεριφορών εκφοβισμού προς άλλα παιδιά και περιλαμβάνει επίσης 9 ερωτήσεις. Η τρίτη υποκλίμακα (στάσεις-αντιλήψεις για την επιθετικότητα) εξετάζει τις στάσεις και τις αντιλήψεις σχετικά με τις επιθετικές συμπεριφορές και περιλαμβάνει 13 ερωτήσεις. Επομένως, ο συνολικός αριθμός των ερωτήσεων φτάνει τις 31. Το ερωτηματολόγιο προορίζεται για παιδιά και έφηβους ηλικίας από 8 έως 17 ετών.

 

Δείγμα

Η προσαρμογή βασίστηκε σε ένα σύνολο δειγμάτων που αποτελούνταν από 381 παιδιά και έφηβους, με 194 αγόρια και 177 κορίτσια. Η μέση ηλικία του δείγματος ήταν 11,49 έτη, με τυπική απόκλιση 0,78. Ο μέσος όρος της συνολικής κλίμακας βαθμολογίας ήταν 1,57, με τυπική απόκλιση 0,42. Στην υποκλίμακα θυματοποίησης του εαυτού, ο μέσος όρος ήταν 1,68, με τυπική απόκλιση 0,67 (1,71 και 0,70 για αγόρια, 1,62 και 0,63 για κορίτσια). Στην υποκλίμακα θυματοποίησης των άλλων, ο μέσος όρος ήταν 1,37, με τυπική απόκλιση 0,54 (1,48 και 0,63 για αγόρια, 1,21 και 0,30 για κορίτσια). Στην υποκλίμακα στάσεις-αντιλήψεις για την επιθετικότητα, ο μέσος όρος ήταν 1,65, με τυπική απόκλιση 0,44 (1,75 και 0,46 για αγόρια, 1,51 και 0,35 για κορίτσια). Η συλλογή του δείγματος πραγματοποιήθηκε σε σχολεία στην Αττική, την Κρήτη και τη Θεσσαλία.

 

Τρόπος βαθμολόγησης

Στις πρώτες δύο υποκλίμακες, η αξιολόγηση γίνεται με χρήση μιας κλίμακας τύπου Likert που περιλαμβάνει πέντε βαθμούς (1=ποτέ, 5=κάποιες φορές την εβδομάδα). Οι υψηλότερες βαθμολογίες υπονοούν αυξημένη θυματοποίηση, είτε αυτή εκδηλώνεται από τον εαυτό είτε από τον άλλο. Στην τρίτη υποκλίμακα, που αφορά τις στάσεις και τις αντιλήψεις για την επιθετικότητα, χρησιμοποιείται μια κλίμακα τέσσερων βαθμούς (1=διαφωνώ απόλυτα, 4=συμφωνώ απόλυτα). Υψηλότερες βαθμολογίες υποδηλώνουν θετικές στάσεις και αντιλήψεις αναφορικά με την επιθετικότητα. Κάθε ερώτηση απαιτεί μία μόνο απάντηση, και η τελική βαθμολογία για κάθε τμήμα του ερωτηματολογίου προκύπτει από το άθροισμα των βαθμολογιών των επιμέρους ερωτήσεων.

 

Εγκυρότητα

Αυτή η πρόταση φαίνεται να παρέλειψε το κείμενο από το οποίο προήλθε, και περιγράφει τη σημασία ενός ερωτηματολογίου σε σχέση με άλλες μεταβλητές, όπως κοινωνικοδημογραφικές, καθώς και τη συσχέτισή του με ψυχομετρικά εργαλεία. Αναφέρεται σε δύο συγκεκριμένες κλίμακες, την “Κλίμακα Σχέσεων με τους Γονείς” και την “Κλίμακα Συναισθηματικής Ενσυναίσθησης”, επισημαίνοντας την εγκυρότητα εννοιολογικής κατασκευής του ερωτηματολογίου.

 

Αξιοπιστία

Η αξιολόγηση του δείκτη εσωτερικής συνέπειας (Cronbach’s α) για το συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο καταδεικνύει ικανοποιητική συνοχή στις μετρήσεις. Συγκεκριμένα, οι τιμές Cronbach’s α είναι 0,86 για το συνολικό ερωτηματολόγιο, 0,82 για την υποκλίμακα θυματοποίηση εαυτού, 0,85 για την υποκλίμακα θυματοποίηση του άλλου και 0,68 για την υποκλίμακα στάσεις-αντιλήψεις για την επιθετικότητα. Αυτές οι τιμές υποδεικνύουν ότι οι ερωτήσεις σε κάθε υποκλίμακα ή στο σύνολο έχουν υψηλή συσχέτιση μεταξύ τους, προσφέροντας ένα αξιόπιστο μέτρο για τις μεταβλητές που μελετώνται.

 

Κύριες βιβλιογραφικές πηγές

Γιοβαζολιάς, Θ., Κουρκούτας, Η., & Μητσοπούλου, Ε. (2008). Σχολικός Εκφοβισμός, Θυματοποίηση και Τύποι Διαπαιδαγώγησης του Πατέρα: Ψυχοπαιδαγωγικές και Συμβουλευτικές Παρεμβάσεις. Στο Μ. Μαλικιώση & Α. Παπαστυλιανού (Επιμ.), Η συμβουλευτική Ψυχολογία στους Άντρες. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

Dill, E. J., Vernberg, E. M., Fonagy, P., Twemlow, S. W., & Gamm, B. K. (2004). Negative affect in victimized children: The roles of social withdrawal, peer rejection, and attitudes toward bullying. Journal of Abnormal Child Psychology, 32, 159-173.

Vernberg, E. M., Jacobs, A. K., & Hesrbherger, S. L. (1999). Peer victimization and attitudes about violence during early adolescence. Journal of Clinical Child Adolescence, 3, 386-395.