Ερωτηματολόγιο Αποδόσεων στις Σχέσεις [RAM-18]
Συγγραφείς
F. Fincham και T. Bradbury (Προσαρμογή: Μ. Τσαγκαράκης και Α. Σταλίκας).
Σκοπός
Το ερωτηματολόγιο αξιολογεί τις απόψεις ή τις ερμηνείες (attributions) που ένα άτομο κατασκευάζει για τις αρνητικές συμπεριφορές του συντρόφου του σε μια σχέση ή στον γάμο.
Σύντομη περιγραφή
Το Ερωτηματολόγιο Αποδόσεων στις Σχέσεις περιλαμβάνει έξι υποθετικές αρνητικές συμπεριφορές, όπως για παράδειγμα το “Ο/Η σύντροφός μου αρχίζει να περνάει λιγότερο χρόνο μαζί μου.” Στόχος είναι να δώσει στους συμμετέχοντες την ευκαιρία να φανταστούν αυτή την αρνητική συμπεριφορά από τον ερωτικό τους σύντροφο και να σκεφτούν τον λόγο πίσω από αυτήν.
Στη συνέχεια, ζητείται από τους συμμετέχοντες να αναφέρουν το βαθμό συμφωνίας τους με έξι προτάσεις σε κλίμακα Likert έξι διαβαθμίσεων, όπου το 1 αντιστοιχεί σε “Διαφωνώ απόλυτα” και το 6 σε “Συμφωνώ απόλυτα”.
Από αυτές τις προτάσεις, οι τρεις αφορούν την αιτία (casual attribution) της αρνητικής συμπεριφοράς, εστιάζοντας στον λόγο πίσω από τη συμπεριφορά του συντρόφου (π.χ. “Η συμπεριφορά του/της συντρόφου μου οφείλεται σε κάτι που έχει σχέση με αυτόν/αυτήν – το τι άτομο είναι, ο χαρακτήρας του/της, η διάθεσή του/της κ.λπ.”). Οι υπόλοιπες τρεις προτάσεις εστιάζουν στην ευθύνη (responsibility attribution) για την αρνητική συμπεριφορά, ερωτώντας τους συμμετέχοντες να αξιολογήσουν πόσο φταίει ο σύντροφός τους για αυτήν (π.χ. “Ο/Η σύντροφός μου φταίει που συμπεριφέρθηκε έτσι”).
Τρόπος βαθμολόγησης
Το Ερωτηματολόγιο Αποδόσεων στις Σχέσεις αναλύει τις επιδόσεις σε δύο υποκλίμακες που σχετίζονται με την αιτία (ΕΑΣ-Α) και την ευθύνη (ΕΑΣ-Ε) σχετικά με αρνητική συμπεριφορά. Κάθε υποκλίμακα, δηλαδή η ΕΑΣ-Α και η ΕΑΣ-Ε, αποτελούνται συνολικά από 18 προτάσεις (6 συμπεριφορές με 3 προτάσεις ανά συμπεριφορά). Η βαθμολόγηση γίνεται μέσω του μέσου όρου των προτάσεων αυτών.
Εγκυρότητα
Ερευνητικά δεδομένα που προέρχονται από την Ελλάδα έχουν αποδείξει ότι η χρήση περισσότερων αρνητικών αξιολογήσεων ή ερμηνειών σχετικά με τις ενέργειες του συντρόφου συνδέεται με μειωμένη ικανοποίηση από τη σχέση και την εφαρμογή περισσότερων μη λειτουργικών στρατηγικών για την αντιμετώπιση αυτών των συμπεριφορών.
Αξιοπιστία
Η αξία του Cronbach’s α για την ελληνική έκδοση είναι 0,88 για την υποκλίμακα ΕΑΣ-Α και 0,91 για την υποκλίμακα ΕΑΣ-Ε.
Κύριες βιβλιογραφικές πηγές
Τσαγκαράκης, Μ., & Σταλίκας, Α. (2005, Δεκέμβριος). Ερμηνείες αρνητικών συμπεριφορών ερωτικών συντρόφων: Η επίδραση των θετικών συναισθημάτων και της ενήλικης προσκόλλησης. Ανακοίνωση στο 10ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχολογικής Έρευνας, Ιωάννινα.
Fincham, F. D., & Bradbury, T. N. (1992). Assessing attributions in marriage: The relationship attribution measure. Journal of Personality and Social Psychology, 62, 457-468.