Κλίμακα Κοινωνικής Συμπεριφοράς Προσχολικής Ηλικίας [PSBS-TF-19]
Περιγραφή Ερωτηματολογίου
Η Κλίμακα Κοινωνικής Συμπεριφοράς Προσχολικής Ηλικίας (PSBS–TF) είναι ένα εργαλείο που μετρά την επιθετικότητα και την κοινωνική συμπεριφορά παιδιών προσχολικής ηλικίας. Έχει σχεδιαστεί για να συμπληρώνεται από τον ή την εκπαιδευτικό, ενώ υπάρχει και αντίστοιχη έκδοση που αξιολογείται από τους συνομηλίκους. Αναπτύχθηκε από τους N. R. Crick, J. F. Casas και M. Mosher και έχει προσαρμοστεί στα ελληνικά από τους Γ. Τσίτσα, Ε. Ζεvdάκου, Χ. Γεωργούλα, Α. Μπουτρουκά και Α. Αντωνοπούλου. Το ερωτηματολόγιο αποτελείται από 19 ερωτήσεις που καλύπτουν την επιθετικότητα (άμεση, σχεσιακή, έμμεση) και τις κοινωνικά θετικές συμπεριφορές όπως η συνεργατικότητα, η φιλικότητα και η υποστηρικτικότητα.
Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων
Η κλίμακα χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της συχνότητας και της έντασης των επιθετικών συμπεριφορών, καθώς και της παρουσίας ή της απουσίας θετικών κοινωνικών δεξιοτήτων. Τα δεδομένα μπορούν να αξιοποιηθούν για ερευνητικούς σκοπούς στη σχολική ψυχολογία και την κοινωνική ανάπτυξη, για πρώιμη διάγνωση δυσκολιών συμπεριφοράς, για τον σχεδιασμό εκπαιδευτικών παρεμβάσεων ενίσχυσης κοινωνικών δεξιοτήτων και για την παρακολούθηση της προσαρμογής παιδιών στο σχολικό περιβάλλον.
Στόχος
Ο στόχος του ερωτηματολογίου είναι να καταγράψει με έγκυρο τρόπο τις μορφές επιθετικότητας στην προσχολική ηλικία, να εντοπίσει παιδιά που εμφανίζουν δυσκολίες στην κοινωνική προσαρμογή και να βοηθήσει εκπαιδευτικούς και ειδικούς να σχεδιάσουν στοχευμένες παρεμβάσεις.
Βαθμονόμηση
Η συμπλήρωση γίνεται με βάση μια πενταβάθμια κλίμακα Likert, όπου 1 σημαίνει «Ποτέ», 2 «Σπάνια», 3 «Μερικές φορές», 4 «Συχνά» και 5 «Πάντα ή σχεδόν πάντα». Υψηλές τιμές στις επιθετικές συμπεριφορές υποδεικνύουν μεγαλύτερη δυσκολία στη ρύθμιση επιθετικότητας, ενώ υψηλές τιμές στις κοινωνικές συμπεριφορές δείχνουν καλή κοινωνική προσαρμογή και συνεργατικότητα. Η ελληνική προσαρμογή της κλίμακας έχει αποδείξει πολύ καλή αξιοπιστία με τιμές Cronbach’s α που κυμαίνονται από 0,87 έως 0,96 και ικανοποιητική εγκυρότητα.
Βιβλιογραφία
Berkowitz, L. (1993). Aggression: Its causes, consequences, and control. New York: Academic Press.
Crick, N. R., Casas, J. F., & Mosher, M. (1997). Relational and Overt Aggression in Preschool. Developmental Psychology, 33(4), 579–588.
Loeber, R. (1990). Development and risk factors of juvenile antisocial behavior and delinquency. Clinical Psychology Review, 10(1), 1–41.
Parker, J. G., & Asher, S. R. (1987). Peer acceptance and later personal adjustment: Are low-accepted children “at risk”? Psychological Bulletin, 102, 357–389.