Κλίμακες αντιληπτών ικανοτήτων
Περιγραφή
Οι Κλίμακες Αντιλαμβανόμενης Ικανότητας (Perceived Competence Scales [PCS]) είναι ψυχομετρικά εργαλεία που χρησιμοποιούνται για να μετρήσουν την αυτοαντίληψη των ατόμων σχετικά με την ικανότητά τους να επιτελούν συγκεκριμένες δραστηριότητες ή καθήκοντα. Αυτές οι κλίμακες έχουν σχεδιαστεί για να αξιολογήσουν την αίσθηση της ικανότητας σε διάφορους τομείς, όπως η εκπαίδευση, ο αθλητισμός, η εργασία και η καθημερινή ζωή.
Στόχος
Ο κύριος στόχος των PCS είναι να κατανοήσει και να αξιολογήσει πώς τα άτομα αντιλαμβάνονται την ικανότητά τους να εκτελούν συγκεκριμένες δραστηριότητες ή να επιτυγχάνουν στόχους. Συγκεκριμένα, οι κλίμακες αποσκοπούν:
Αξιολόγηση Αντιλαμβανόμενης Ικανότητας: Να μετρήσουν το βαθμό στον οποίο τα άτομα πιστεύουν ότι είναι ικανά να επιτύχουν σε διάφορες δραστηριότητες.
Σύνδεση με Κίνητρα και Απόδοση: Να εκτιμήσουν πώς η αντιλαμβανόμενη ικανότητα επηρεάζει την παρακίνηση και την απόδοση των ατόμων.
Ανάπτυξη Παρεμβάσεων: Να βοηθήσουν στην ανάπτυξη εκπαιδευτικών και επαγγελματικών παρεμβάσεων που ενισχύουν την αυτοαντίληψη της ικανότητας και τη συνολική απόδοση.
Ανάλυση
Η ανάλυση των δεδομένων από τις PCS περιλαμβάνει:
Περιγραφική Στατιστική: Υπολογισμός μέσων όρων, τυπικών αποκλίσεων και συχνοτήτων για τις απαντήσεις.
Συγκριτική Ανάλυση: Σύγκριση της αντιλαμβανόμενης ικανότητας μεταξύ διαφορετικών πληθυσμιακών ομάδων, όπως ηλικιακές ομάδες, φύλο και επίπεδο εκπαίδευσης ή επαγγελματικής κατάστασης.
Συσχετιστική Ανάλυση: Εξέταση των σχέσεων μεταξύ της αντιλαμβανόμενης ικανότητας και άλλων παραγόντων, όπως η ακαδημαϊκή ή επαγγελματική απόδοση, η ψυχολογική ευεξία και η παρακίνηση.
Παραγοντική Ανάλυση: Προσδιορισμός των υποκείμενων παραγόντων που εξηγούν τις απαντήσεις στα ερωτήματα των κλιμάκων.
Βαθμονόμηση
Η βαθμονόμηση των PCS περιλαμβάνει:
Δημιουργία Κλίμακας: Ανάπτυξη μιας κλίμακας απόκρισης για κάθε ερώτηση (π.χ. από 1 έως 7, όπου 1 = Καθόλου ικανός και 7 = Πολύ ικανός).
Αξιοπιστία και Εγκυρότητα: Εξέταση της αξιοπιστίας (π.χ. Cronbach’s alpha) και της εγκυρότητας των κλιμάκων μέσω στατιστικών δοκιμών και πιλοτικών δοκιμών.
Προσαρμογή και Αναθεώρηση: Προσαρμογή των ερωτήσεων βάσει ανατροφοδότησης από τους χρήστες και αναθεώρηση των κλιμάκων για τη βελτίωση της ακρίβειας και της συνάφειας.
Βιβλιογραφία
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1985). Intrinsic Motivation and Self-Determination in Human Behavior. Plenum Press.
Harter, S. (1982). “The Perceived Competence Scale for Children.” Child Development, 53(1), 87-97.
Williams, G. C., Freedman, Z. R., & Deci, E. L. (1998). “Supporting autonomy to motivate glucose control in patients with diabetes.” Diabetes Care, 21(10), 1644-1651.