Δοκιμασία Ταξινόμησης Καρτών του Wisconsin [WCST-64]
Σκοπός
Σκοπός της δοκιμασίας είναι η εκτίμηση των εκτελεστικών λειτουργιών σε άτομα με εγκεφαλική δυσλειτουργία. Συγκεκριμένα, εξετάζει την ικανότητα εννοιολογικής κατηγοριοποίησης, ευελιξίας, διατήρησης επιτυχούς δράσης και αξιοποίησης της ανατροφοδότησης για την αντίστοιχη αλλαγή της συμπεριφοράς.
Σύντομη Περιγραφή
Κατά τη διάρκεια της δοκιμασίας, δίνεται στον εξεταζόμενο ένα σύνολο από 4 κάρτες-στόχους με έγχρωμα σχήματα. Στη συνέχεια καλείται να ταξινομήσει επιμέρους κάρτες με βάση ένα από τα τρία χαρακτηριστικά τους (χρώμα, σχήμα ή αριθμός). Οι κανόνες της ταξινόμησης δεν αποκαλύπτονται ρητά, αλλά ο εξεταζόμενος ενημερώνεται μετά από κάθε επιλογή εάν αυτή είναι σωστή ή λανθασμένη. Όταν επιτύχει έναν κανόνα, ο εξεταστής τον αλλάζει χωρίς προειδοποίηση, με σκοπό να αξιολογηθεί η ευκαμψία και η προσαρμοστικότητα του εξεταζομένου.
Εγκυρότητα
Η δοκιμασία θεωρείται διεθνώς έγκυρη για την εκτίμηση εκτελεστικών δυσλειτουργιών, ιδίως σε περιπτώσεις εγκεφαλικής βλάβης, νευροεκφυλιστικών νόσων ή ψυχιατρικών διαταραχών. Έχουν τεκμηριωθεί εννοιολογική και διακριτική εγκυρότητα μέσα από πολλές κλινικές και ερευνητικές εφαρμογές.
Αξιοπιστία
Η αξιοπιστία της WCST είναι υψηλή, ιδίως ως προς την επαναληπτικότητα και την αξιολόγηση μεταβλητών όπως ο αριθμός σωστών ταξινομήσεων, τα perseverative errors και η γνωστική ευελιξία. Οι δείκτες αξιοπιστίας έχουν τεκμηριωθεί διεθνώς, αν και ενδέχεται να παρουσιάζουν διακυμάνσεις ανάλογα με την ηλικία ή το επίπεδο γνωστικής λειτουργίας των συμμετεχόντων.
Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων
Η βαθμολόγηση περιλαμβάνει πολλαπλούς δείκτες όπως αριθμό σωστών απαντήσεων, αριθμό perseverative λαθών, μη perseverative λαθών, αριθμό κατηγοριών που επιτεύχθηκαν και πλήθος προσπαθειών ανά αλλαγή κανόνα. Τα αποτελέσματα ερμηνεύονται σε σχέση με νευροψυχολογικές λειτουργίες, ιδιαίτερα αυτές που σχετίζονται με τον προμετωπιαίο φλοιό, και χρησιμοποιούνται ευρέως σε νευροψυχολογικές εκτιμήσεις και κλινικές διαγνώσεις.
Κύρια Βιβλιογραφική Πηγή
Grant, D. A., & Berg, E. A. (1948). A behavioral analysis of the degree of reinforcement and ease of shifting to new responses in a Weigl-type card sorting problem. Journal of Experimental Psychology, 38, 404–411.