Ερωτηματολόγιο Ικανοποίησης από την Επίδοση στις Δεξιότητες Ανεξάρτητης Διαβίωσης [SPSQ-46]
Σύντομη Περιγραφή
Το SPSQ-46 είναι ένα ερωτηματολόγιο που αποτελείται από 46 προτάσεις-ερωτήσεις, οι οποίες περιγράφουν δραστηριότητες της καθημερινής ζωής και στοχεύουν στην αξιολόγηση του βαθμού ικανοποίησης που νιώθει το άτομο για την επίδοσή του σε αυτές. Οι ερωτήσεις κατηγοριοποιούνται σε δύο κύριες κλίμακες: ικανοποίηση από τη λειτουργικότητα και ικανοποίηση από την επίδοση σε δραστηριότητες που απαιτούν δεξιότητες ανεξάρτητης διαβίωσης.
Σκοπός
Ο σκοπός του ερωτηματολογίου είναι η αξιολόγηση και καταγραφή του βαθμού ικανοποίησης που βιώνει το άτομο κατά την εκτέλεση δραστηριοτήτων της καθημερινής ζωής. Το εργαλείο χρησιμοποιείται για να εντοπιστούν περιοχές που απαιτούν παρέμβαση ή υποστήριξη, να κατανοηθεί η λειτουργική ικανότητα του ατόμου και να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα θεραπευτικών ή υποστηρικτικών παρεμβάσεων.
Τρόπος Βαθμολόγησης
Οι συμμετέχοντες, εφόσον έχουν εκτελέσει κάθε δραστηριότητα του ερωτηματολογίου τις τελευταίες έξι μήνες, καλούνται να δηλώσουν τον βαθμό στον οποίο αισθάνθηκαν ικανοποιημένοι από την απόδοσή τους. Η αξιολόγηση γίνεται με βάση ένα ποσοστό (%) το οποίο μετατρέπεται σε πενταβάθμια κλίμακα: 1 αντιστοιχεί σε καθόλου (0% του χρόνου), 2 σε σχεδόν καθόλου (25% του χρόνου), 3 σε μερικές φορές (50% του χρόνου), 4 σε περισσότερο από τις μισές φορές (75% του χρόνου) και 5 σε πάντα (100% του χρόνου). Προκύπτουν δύο επιμέρους βαθμοί: ο βαθμός ικανοποίησης από τη λειτουργικότητα στις πρώτες 24 ερωτήσεις και ο βαθμός ικανοποίησης από την επίδοση στις επόμενες 22. Υπολογίζονται οι μέσοι όροι των δύο κλιμάκων καθώς και ο συνολικός δείκτης ικανοποίησης.
Εγκυρότητα
Η κατασκευή και η μελέτη των ψυχομετρικών ιδιοτήτων του SPSQ πραγματοποιήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Τα ερευνητικά δεδομένα επιβεβαιώνουν την εγκυρότητα της εννοιολογικής κατασκευής του εργαλείου. Επιπλέον, η παραγοντική ανάλυση επιβεβαίωσε την ύπαρξη των δύο διακριτών κλιμάκων που αξιολογεί το ερωτηματολόγιο.
Αξιοπιστία
Η ελληνική έκδοση του ερωτηματολογίου παρουσιάζει υψηλή αξιοπιστία. Οι αναλύσεις έδειξαν ότι πρόκειται για ένα ομοιογενές εργαλείο με εξαιρετική εσωτερική συνοχή. Οι δείκτες αξιοπιστίας (Cronbach’s alpha) ήταν 0.97 για την κλίμακα ικανοποίησης από την επίδοση και 0.93 για την κλίμακα ικανοποίησης από τη λειτουργικότητα, γεγονός που επιβεβαιώνει τη σταθερότητα των μετρήσεων.
Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων
Τα δεδομένα από τη χρήση του ερωτηματολογίου μπορούν να αναλυθούν με βάση τις μέσες τιμές που προκύπτουν ανά ερώτηση ή ανά κλίμακα. Η ανάλυση επιτρέπει την αποτύπωση του επιπέδου ικανοποίησης σε επιμέρους τομείς λειτουργικότητας και επίδοσης και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ερευνητικούς ή κλινικούς σκοπούς, όπως για την παρακολούθηση της προόδου ενός ατόμου ή για τη σύγκριση ομάδων.
Βιβλιογραφία
Yerxa, E. J., Burnett-Beaulieu, S., Stocking, S., & Azen, S. P. (1988). Development of the Satisfaction with Performance Scaled Questionnaire (SPSQ). The American Journal of Occupational Therapy, 42, 215-221. Τζωνιάκης, Γ., Κλεφτάρας, Γ., & Μαλίκου-Λοΐζου, Ε. (2004α, 2004β). Η λειτουργικότητα των ηλικιωμένων ατόμων και η ικανοποίηση από την ανεξάρτητη διαβίωση. Παρουσίαση σε επιστημονικά συνέδρια. Tzonichaki, I., Kleftras, G., & Malikiosi-Loizos, E. (2004, September). Level functioning & satisfaction in the elderly. Paper presented at the 12th European Congress of Occupational Therapy.