Δοκιμασία Θεωρίας του Νου με Λεκτικά Σενάρια [VTOMT-14]
Σύντομη Περιγραφή
Η δοκιμασία αποτελείται από 14 ιστορίες, καθεμία από τις οποίες συνοδεύεται από ερωτήσεις που ελέγχουν την κατανόηση ψυχικών καταστάσεων και την ερμηνεία κοινωνικών αλληλεπιδράσεων. Ο εξεταζόμενος διαβάζει ή ακούει τις ιστορίες και απαντά σε ερωτήσεις που σχετίζονται με την αντίληψη ψευδών πεποιθήσεων πρώτου και δεύτερου επιπέδου, καθώς και με την κατανόηση λανθασμένων κοινωνικών συμπεριφορών. Οι ιστορίες σχεδιάστηκαν ώστε να αξιολογούν τη θεωρία του νου, δηλαδή την ικανότητα του ατόμου να αποδίδει νοητικές καταστάσεις, προθέσεις, πεποιθήσεις και συναισθήματα τόσο στον εαυτό του όσο και σε άλλους.
Σκοπός
Στόχος της δοκιμασίας είναι η αξιολόγηση της Θεωρίας του Νου, με έμφαση στην αναγνώριση ψευδών πεποιθήσεων πρώτου και δεύτερου επιπέδου, καθώς και στην κατανόηση καταστάσεων όπου κάποιος παραβιάζει κοινωνικούς κανόνες χωρίς να το αντιλαμβάνεται, δηλαδή του φαινομένου Faux Pas.
Τρόπος Βαθμολόγησης
Κάθε απάντηση βαθμολογείται με μία μονάδα. Σε περίπτωση που στην πρώτη ερώτηση μιας ιστορίας διαπιστωθεί ότι ο εξεταζόμενος δεν εντόπισε κάτι που δεν έπρεπε να έχει ειπωθεί ή γίνει, τότε παραλείπονται οι επόμενες ερωτήσεις της ίδιας ιστορίας. Η συνολική βαθμολογία υπολογίζεται αθροιστικά, με ανώτερο δυνατό σκορ που εξαρτάται από τον αριθμό των ιστοριών που συμπληρώθηκαν πλήρως.
Εγκυρότητα
Η εγκυρότητα του εργαλείου βρίσκεται υπό προετοιμασία. Αναμένεται να διερευνηθεί μέσω συγκριτικών μελετών με άλλες δοκιμασίες θεωρίας του νου, καθώς και μέσω συσχέτισής του με κλινικά χαρακτηριστικά ατόμων που παρουσιάζουν διαταραχές στην κοινωνική αντίληψη.
Αξιοπιστία
Η αξιοπιστία της δοκιμασίας βρίσκεται επίσης υπό προετοιμασία. Αναμένονται δεδομένα εσωτερικής συνέπειας και επαναληπτικής αξιοπιστίας (test-retest) σε δείγματα πληθυσμού με και χωρίς ψυχοπαθολογία.
Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων
Η ανάλυση των δεδομένων της δοκιμασίας μπορεί να συμβάλει στην κατανόηση του επιπέδου λειτουργικότητας της θεωρίας του νου σε άτομα με νευροψυχιατρικές ή αναπτυξιακές διαταραχές, αλλά και στον εντοπισμό ελλειμμάτων στην κοινωνική αντίληψη. Τα αποτελέσματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για διαγνωστικούς, ερευνητικούς και εκπαιδευτικούς σκοπούς, κυρίως σε περιβάλλοντα όπου αξιολογείται η κοινωνική νόηση και η ικανότητα ενσυναίσθησης.
Βιβλιογραφία
Dolan, M., & Fullam, R. (2004). Theory of mind and mentalizing abilities in antisocial personality disorders with and without psychopathy. Psychological Medicine, 24, 1093–1112. Frith, C. D., & Corcoran, R. (1996). Exploring theory of mind in people with schizophrenia. Psychological Medicine, 26, 521–530.