Ερωτηματολόγιο Αξιολόγησης Προβλημάτων στη Σχέση [RPAQ-5]
Περιγραφή Ερωτηματολογίου
Το RPAQ-5 είναι ένα σύντομο, πεντά-αντικειμενικό ερωτηματολόγιο που δημιουργήθηκε για να αξιολογεί συνηθισμένα προβλήματα στις σχέσεις, όπως:
Δυσκολίες στην επικοινωνία
Συγκρούσεις ή διαφωνίες
Έλλειψη συναισθηματικής υποστήριξης
Ζητήματα που σχετίζονται με την εμπιστοσύνη ή τη δέσμευση
Ανισορροπία στις ευθύνες ή στους ρόλους
Κάθε ερώτημα μετρά τον βαθμό στον οποίο αυτά τα προβλήματα είναι παρόντα στη σχέση του ατόμου, χρησιμοποιώντας μία κλίμακα Likert (π.χ., από «ποτέ» έως «πολύ συχνά»). Το RPAQ-5 εστιάζει τόσο στην υποκειμενική αντίληψη αυτών των προβλημάτων όσο και στον αντίκτυπό τους στην ποιότητα της σχέσης.
Ανάλυση Δεδομένων και Χρήση
Τα δεδομένα από το RPAQ-5 συλλέγονται μέσω αυτοαναφοράς, όπου τα άτομα αξιολογούν τις εμπειρίες τους σχετικά με διάφορα ζητήματα σχέσεων. Αυτά τα δεδομένα μπορούν να αναλυθούν ώστε να:
Εκτιμηθεί η συχνότητα και η σοβαρότητα των προβλημάτων σχέσεων.
Εντοπιστούν μοτίβα δυσκολιών που μπορεί να συνδέονται με συναισθηματική δυσφορία, άγχος ή κατάθλιψη.
Συσχετιστούν τα προβλήματα σχέσεων με άλλες ψυχολογικές μεταβλητές, όπως η αυτοεκτίμηση, η ικανοποίηση από τη ζωή και οι μηχανισμοί αντιμετώπισης.
Οι συνηθισμένες στατιστικές αναλύσεις που εφαρμόζονται στα δεδομένα του RPAQ-5 περιλαμβάνουν:
Περιγραφική στατιστική: για την εξερεύνηση της επικράτησης και της κατανομής των προβλημάτων σχέσεων.
Ανάλυση συσχετίσεων: για την εξέταση της σχέσης μεταξύ αναφερόμενων προβλημάτων και άλλων ψυχολογικών εκβάσεων.
Ανάλυση παλινδρόμησης: για την πρόβλεψη της ψυχολογικής ευημερίας ή της ικανοποίησης από τη σχέση με βάση τον τύπο και τη σοβαρότητα των προβλημάτων.
Αυτό το εργαλείο χρησιμοποιείται συχνά τόσο σε κλινικά όσο και σε ερευνητικά πλαίσια για την υποστήριξη παρεμβάσεων στη θεραπεία ζεύγους, στη συμβουλευτική ατόμων και σε προγράμματα εκπαίδευσης για τις σχέσεις.
Σκοπός
Ο βασικός στόχος του RPAQ-5 είναι να παρέχει μία σύντομη και αποδοτική μέθοδο για τον εντοπισμό και την αξιολόγηση δυσκολιών στις σχέσεις. Πιο συγκεκριμένα, αποσκοπεί στο να:
Αναδείξει τους κύριους τομείς σύγκρουσης ή δυσαρέσκειας στις προσωπικές σχέσεις.
Προσφέρει μια αφετηρία για συζητήσεις σε θεραπευτικά πλαίσια, επιτρέποντας στα ζευγάρια ή τα άτομα να επικεντρωθούν σε βασικές προβληματικές περιοχές.
Λειτουργήσει ως εργαλείο διαλογής για τον εντοπισμό ατόμων που διατρέχουν κίνδυνο συναισθηματικής ή ψυχολογικής δυσφορίας λόγω προβλημάτων σχέσεων.
Διαδικασία Βαθμονόμησης
Η βαθμονόμηση του RPAQ-5 περιλαμβάνει τα ακόλουθα βήματα:
Ανάλυση αξιοπιστίας (π.χ. Cronbach’s alpha): για τη μέτρηση της εσωτερικής συνέπειας του ερωτηματολογίου και τη διασφάλιση ότι αξιολογεί με αξιοπιστία τα προβλήματα σχέσεων.
Ανάλυση παραγόντων: για την επικύρωση των υποκείμενων διαστάσεων των ζητημάτων σχέσεων που καλύπτει το ερωτηματολόγιο.
Διασταυρούμενη επικύρωση: σε διαφορετικούς πληθυσμούς (π.χ. διαφορετικές ηλικιακές ομάδες, τύποι σχέσεων) για να διασφαλιστεί η γενικευσιμότητα και η εφαρμοσιμότητα του εργαλείου σε ποικίλα πλαίσια σχέσεων.
Βιβλιογραφία
Christensen, A., & Shenk, J. L. (1991). Communication, conflict, and psychological distance in non-distressed, clinic, and divorcing couples. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 59(3), 458-463.
Gottman, J. M. (1994). What predicts divorce? The relationship between marital processes and marital outcomes. Psychology Press.
Cano, A., & O’Leary, K. D. (2000). Infidelity and separations precipitate major depressive episodes and symptoms of nonspecific depression and anxiety. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 68(5), 774-781.