Κλίμακα Ισορροπίας Αποφάσεων για το Βάρος

Περιγραφή Κλίμακας

Η Weight Decisional Balance Scale (WDBS-20) είναι ένα ψυχομετρικό εργαλείο που αναπτύχθηκε για να αξιολογήσει τα πλεονεκτήματα (pros) και τα μειονεκτήματα (cons) που βλέπει ένα άτομο σχετικά με την απώλεια βάρους ή τις αλλαγές στο σωματικό βάρος. Βασισμένη στο θεωρητικό μοντέλο της ισορροπίας αποφάσεων (Decisional Balance) και τις θεωρίες αλλαγής συμπεριφοράς, η WDBS-20 παρέχει μια εικόνα για το πώς οι στάσεις, οι απόψεις και οι αξίες ενός ατόμου επηρεάζουν τις αποφάσεις του σχετικά με τη διαχείριση του βάρους.
Η κλίμακα αποτελείται από 20 ερωτήσεις, οι οποίες είναι σχεδιασμένες για να μετρήσουν δύο κύριες διαστάσεις:
Πλεονεκτήματα (Pros): Τα οφέλη που βλέπει το άτομο στην απώλεια βάρους, όπως η βελτίωση της υγείας, η αύξηση της αυτοπεποίθησης ή η κοινωνική αποδοχή.
Μειονεκτήματα (Cons): Τα αρνητικά στοιχεία που μπορεί να αντιμετωπίζει το άτομο, όπως η δυσκολία στην αλλαγή των συνηθειών, ο περιορισμός της απόλαυσης σε φαγητά ή ο φόβος για την αποτυχία.
Οι συμμετέχοντες καλούνται να αξιολογήσουν κάθε στοιχείο σε μια κλίμακα Likert, υποδεικνύοντας πόσο σημαντικά θεωρούν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα στη διαδικασία λήψης απόφασης για αλλαγή βάρους.

Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων

Τα δεδομένα που συλλέγονται από την WDBS-20 μπορούν να αναλυθούν για να προσδιοριστεί ο βαθμός στον οποίο τα άτομα θεωρούν τα οφέλη ή τα μειονεκτήματα των αλλαγών στο βάρος ως σημαντικά. Οι κύριες αναλυτικές διαδικασίες περιλαμβάνουν:
Ανάλυση αξιοπιστίας (reliability analysis), όπως ο υπολογισμός του Cronbach’s alpha για να διαπιστωθεί η εσωτερική συνοχή των υποκλιμάκων (Pros και Cons).
Στατιστική ανάλυση (statistical analysis) για τη σύγκριση του βαθμού των πλεονεκτημάτων και των μειονεκτημάτων μεταξύ διαφορετικών ομάδων, π.χ., μεταξύ ατόμων που επιθυμούν να χάσουν βάρος και εκείνων που δεν επιθυμούν.
Ανάλυση συσχέτισης (correlation analysis) για τη μελέτη της σχέσης μεταξύ της ισορροπίας αποφάσεων (pros και cons) και άλλων συμπεριφορών, όπως η δίαιτα, η σωματική δραστηριότητα, ή η τήρηση προγραμμάτων απώλειας βάρους.
Αυτά τα δεδομένα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε κλινικά και ερευνητικά πλαίσια για να κατανοηθεί καλύτερα πώς οι αντιλήψεις και οι αξίες των ατόμων επηρεάζουν την προθυμία τους να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους σχετικά με το βάρος.

Στόχος

Ο κύριος στόχος της WDBS-20 είναι να καταγράψει και να αξιολογήσει την ισορροπία αποφάσεων ενός ατόμου σχετικά με την απώλεια βάρους. Ειδικότερα, η κλίμακα στοχεύει να:
Εντοπίσει τα κίνητρα (πλεονεκτήματα) και τα εμπόδια (μειονεκτήματα) που επηρεάζουν την προθυμία του ατόμου να αλλάξει τις συμπεριφορές που σχετίζονται με το βάρος.
Καθοδηγήσει τις παρεμβάσεις για την απώλεια βάρους, βοηθώντας τους επαγγελματίες υγείας να κατανοήσουν τις απόψεις του ατόμου και να προσαρμόσουν τις στρατηγικές που χρησιμοποιούν.
Εξετάσει τις αλλαγές στην ισορροπία αποφάσεων με την πάροδο του χρόνου, παρακολουθώντας την εξέλιξη των απόψεων και των κινήτρων του ατόμου καθώς προχωρά στη διαδικασία αλλαγής.

Βαθμονόμηση

Η βαθμονόμηση της WDBS-20 περιλαμβάνει τα εξής βήματα:
Ανάλυση αξιοπιστίας (reliability analysis) για τον υπολογισμό της εσωτερικής συνοχής των ερωτήσεων στις υποκλίμακες των πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων, διασφαλίζοντας ότι τα στοιχεία μετρούν με συνέπεια τις αντιλήψεις του ατόμου.
Επιβεβαιωτική ανάλυση παραγόντων (confirmatory factor analysis) για την επιβεβαίωση της δομής των δύο διαστάσεων (pros και cons) που περιλαμβάνονται στην κλίμακα.
Διασταυρούμενη επικύρωση (cross-validation) σε διαφορετικούς πληθυσμούς (όπως άτομα με διαφορετικά επίπεδα βάρους ή στάδια προετοιμασίας για απώλεια βάρους) για να διασφαλιστεί η εγκυρότητα και η γενικευσιμότητα των αποτελεσμάτων.

Βιβλιογραφία

Prochaska, J. O., & Velicer, W. F. (1997). The Transtheoretical Model of Health Behavior Change. American Journal of Health Promotion, 12(1), 38-48.
O’Connell, D., & Velicer, W. F. (1988). A decisional balance measure and the stages of change model for weight loss. The International Journal of Addictions, 23(7), 729-750.
Prochaska, J. O., Redding, C. A., & Evers, K. E. (2008). The Transtheoretical Model and stages of change. Health behavior and health education: Theory, research, and practice, 97-121.