Κλίμακα Αυτό-αποτελεσματικότητας Συμμόρφωσης [ASES-12]
Κλίμακα Περιγραφής
Η Κλίμακα Αυτοεκτίμησης Συμμόρφωσης (ASES) είναι ένα ψυχομετρικό εργαλείο που χρησιμοποιείται για να αξιολογήσει την αυτοεκτίμηση ενός ατόμου όσον αφορά τη συμμόρφωση με ιατρικές οδηγίες, όπως η λήψη φαρμάκων, η συμμετοχή σε θεραπευτικές διαδικασίες και η υιοθέτηση αλλαγών στον τρόπο ζωής. Η αυτοεκτίμηση αναφέρεται στην πίστη ενός ατόμου ότι μπορεί να ακολουθήσει επιτυχώς ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα ή να επιτύχει κάποιους στόχους, ακόμη και υπό δύσκολες συνθήκες.
Η ASES χρησιμοποιείται συχνά σε μελέτες που αφορούν χρόνιες παθήσεις (π.χ., διαβήτης, υπέρταση, HIV/AIDS), όπου η ακριβής συμμόρφωση στη θεραπεία είναι κρίσιμη για τη βελτίωση της υγείας και την αποφυγή επιπλοκών.
Ανάλυση Δεδομένων και Χρήση
Η ASES συνήθως περιλαμβάνει 20-30 ερωτήσεις, αν και ενδέχεται να υπάρχουν παραλλαγές ανάλογα με την προσαρμογή της κλίμακας σε συγκεκριμένο πληθυσμό ή ιατρική κατάσταση. Κάθε ερώτηση αξιολογεί την εμπιστοσύνη του ατόμου στην ικανότητά του να ακολουθήσει μια συγκεκριμένη συμπεριφορά ή θεραπεία σε διάφορες καταστάσεις (π.χ., «Πόσο σίγουροι είστε ότι μπορείτε να πάρετε τα φάρμακά σας ακόμη και όταν είστε απασχολημένοι ή αισθάνεστε άρρωστοι;»).
Οι απαντήσεις αξιολογούνται με χρήση μιας κλίμακας Likert 4 ή 5 σημείων, όπου οι συμμετέχοντες επιλέγουν πόσο σίγουροι νιώθουν για την ικανότητά τους να ακολουθήσουν τις οδηγίες (ξεκινώντας από «Καθόλου σίγουροι» έως «Πολύ σίγουροι»).
Τα δεδομένα που συλλέγονται από την ASES μπορούν να χρησιμοποιηθούν για διάφορους σκοπούς:
Αξιολόγηση της συμμόρφωσης στη θεραπεία: Η κλίμακα επιτρέπει στους ερευνητές και τους κλινικούς γιατρούς να κατανοήσουν την αυτοεκτίμηση των ασθενών, βοηθώντας στην πρόβλεψη του επιπέδου συμμόρφωσης με τις θεραπευτικές οδηγίες.
Σχεδιασμός παρεμβάσεων: Βασισμένες στα αποτελέσματα της κλίμακας, μπορούν να δημιουργηθούν παρεμβάσεις για να ενισχυθεί η αυτοεκτίμηση του ασθενούς, βοηθώντας τους να ξεπεράσουν τα εμπόδια στη συμμόρφωση.
Αξιολόγηση της επιτυχίας των παρεμβάσεων: Μετά από παρεμβάσεις ή εκπαιδευτικά προγράμματα που αποσκοπούν στη βελτίωση της συμμόρφωσης, η επαναξιολόγηση των αποτελεσμάτων της κλίμακας μπορεί να αποδείξει την αποτελεσματικότητα αυτών των ενεργειών.
Σκοπός
Ο κύριος σκοπός της ASES είναι να μετρήσει την πίστη του ατόμου στην ικανότητά του να ακολουθήσει θεραπευτικές οδηγίες. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε περιπτώσεις χρόνιων παθήσεων, όπου η συμμόρφωση με τις οδηγίες σχετίζεται άμεσα με τα αποτελέσματα της υγείας του ασθενούς. Επιπλέον, η κλίμακα βοηθά στην αναγνώριση των ασθενών που ενδέχεται να χρειάζονται επιπλέον υποστήριξη για να βελτιώσουν την αυτοεκτίμησή τους.
Καλιμπράρισμα
Η καλιμπράρισμα της ASES εξαρτάται από την ειδική έκδοση της κλίμακας. Συνήθως πραγματοποιείται με τη χρήση στατιστικών αναλύσεων (όπως ανάλυση αξιοπιστίας και επιβεβαιωτική ανάλυση παραγόντων) για να διασφαλιστεί ότι η κλίμακα μετράει ακριβώς αυτό που προορίζεται να μετρήσει (συμμόρφωση μέσω αυτοεκτίμησης). Η αξιοπιστία της κλίμακας μετράται συνήθως με τον συντελεστή άλφα Cronbach, ο οποίος πρέπει να είναι πάνω από 0,70 για να θεωρηθεί ικανοποιητικός.
Αναφορές
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W.H. Freeman.
Lorig, K. et al. (1996). Development and validation of a scale to measure perceived self-efficacy in people with arthritis. Arthritis & Rheumatology, 9(3), 153-159.
DiMatteo, M. R. (2004). Social support and patient adherence: A meta-analysis. Health Psychology, 23(2), 207-218.
Shellmer, D., & Zelikovsky, N. (2007). The challenges of using adherence self-efficacy scales with children and adolescents. Pediatric Transplantation, 11(5), 624-631.