Μέτρο Γενικευμένων Πεποιθήσεων [GBM-5]
Περιγραφή Μέτρου
Η κλίμακα GBM σχεδιάστηκε για να αξιολογήσει τις γενικευμένες πεποιθήσεις που έχουν τα άτομα σε διάφορες διαστάσεις της ζωής τους, όπως η αυτοαντίληψη, οι κοινωνικές σχέσεις, η δικαιοσύνη, η ευτυχία και άλλες θεμελιώδεις αξίες ή προσδοκίες. Αυτή η κλίμακα αναζητά να αποκαλύψει ευρύτερα μοτίβα σκέψης που επηρεάζουν τη συμπεριφορά και τις αποφάσεις του ατόμου σε ποικίλα πλαίσια.
Χρήση και Ανάλυση Δεδομένων
Η κλίμακα GBM βασίζεται σε δεδομένα που συλλέγονται μέσω αυτοαναφορικών ερωτηματολογίων, όπου οι συμμετέχοντες αξιολογούν τις πεποιθήσεις τους σχετικά με συγκεκριμένες δηλώσεις. Συνήθως χρησιμοποιείται η κλίμακα Likert για να αξιολογηθούν οι αντιλήψεις σε διάφορες περιοχές, από το “διαφωνώ απόλυτα” μέχρι το “συμφωνώ απόλυτα.”
Η ανάλυση δεδομένων μπορεί να περιλαμβάνει:
Στατιστικές τεχνικές, όπως η ανάλυση αξιοπιστίας (π.χ., Cronbach’s alpha) για τη μέτρηση της συνοχής των δηλώσεων που αξιολογούν συγκεκριμένες πεποιθήσεις.
Παραγοντική ανάλυση (factor analysis) για να εξεταστεί αν υπάρχουν διακριτές κατηγορίες γενικευμένων πεποιθήσεων.
Συσχέτιση μεταξύ των βαθμολογιών GBM και άλλων μεταβλητών, όπως ψυχολογική ευεξία, συμπεριφορές ή ψυχοπαθολογικές εκδηλώσεις, για την εξαγωγή συμπερασμάτων.
Στόχος
Ο κύριος στόχος της κλίμακας GBM είναι να προσδιορίσει τις βασικές πεποιθήσεις που καθοδηγούν τη σκέψη και τη συμπεριφορά των ατόμων. Αυτές οι πεποιθήσεις μπορούν να αφορούν διάφορους τομείς, όπως η δικαιοσύνη στον κόσμο, η πίστη στην τύχη ή η αυτοεκτίμηση. Η κλίμακα στοχεύει να συνεισφέρει στην κατανόηση του πώς οι γενικευμένες πεποιθήσεις επηρεάζουν τη συμπεριφορά και τις αποφάσεις σε κοινωνικά και προσωπικά πλαίσια.
Βαθμονόμηση
Η βαθμονόμηση της κλίμακας GBM περιλαμβάνει:
Αξιοπιστία: Χρησιμοποιείται για να εξεταστεί κατά πόσο οι διαφορετικές δηλώσεις που σχετίζονται με τις γενικευμένες πεποιθήσεις συνδέονται μεταξύ τους (π.χ., υπολογισμός του Cronbach’s alpha).
Επικύρωση περιεχομένου (content validation): Εξασφαλίζει ότι οι δηλώσεις καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα πεποιθήσεων που σχετίζονται με τους στόχους της έρευνας.
Δομική εγκυρότητα (construct validity): Προσδιορίζει αν η κλίμακα μετρά τα εννοιολογικά κατασκευάσματα για τα οποία σχεδιάστηκε.
Συγκριτική επικύρωση (concurrent validation): Συγκρίνει τα αποτελέσματα της κλίμακας με άλλες σχετικές ψυχολογικές μεταβλητές για να επιβεβαιώσει την εγκυρότητα των ευρημάτων.
Βιβλιογραφία
Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50(2), 179-211.
Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Prentice-Hall.
Rotter, J. B. (1966). Generalized expectancies for internal versus external control of reinforcement. Psychological Monographs: General and Applied, 80(1), 1-28.