Κλίμακα Θετικών και Αρνητικών Συναισθημάτων για Παιδιά [PANAS-C-27]

Περιγραφή

Η Κλίμακα Θετικών και Αρνητικών Συναισθημάτων για Παιδιά (PANAS-C) είναι ένα ευρέως χρησιμοποιούμενο ψυχομετρικό εργαλείο που έχει σχεδιαστεί για να μετρά τις συναισθηματικές εμπειρίες των παιδιών. Αξιολογεί τόσο τα θετικά όσο και τα αρνητικά συναισθήματα, αντιπροσωπεύοντας δύο ανεξάρτητες διαστάσεις της συναισθηματικής κατάστασης. Οι διαστάσεις αυτές επιτρέπουν σε ερευνητές και επαγγελματίες να αξιολογήσουν τη συχνότητα και την ένταση θετικών συναισθημάτων, όπως ο ενθουσιασμός και η χαρά, και αρνητικών συναισθημάτων, όπως η λύπη και ο φόβος.
Η κλίμακα PANAS-C προσαρμόστηκε από την αρχική Κλίμακα Θετικών και Αρνητικών Συναισθημάτων (PANAS), η οποία αναπτύχθηκε από τους Watson, Clark και Tellegen το 1988 και είχε σχεδιαστεί για ενήλικες. Η PANAS-C είναι ειδικά προσαρμοσμένη για παιδιά και εφήβους ηλικίας 8 έως 15 ετών. Περιλαμβάνει μια σειρά από λέξεις που περιγράφουν διαφορετικά συναισθήματα και ζητείται από τα παιδιά να αξιολογήσουν πόσο συχνά ένιωσαν αυτά τα συναισθήματα κατά τη διάρκεια μιας καθορισμένης χρονικής περιόδου (π.χ. τις τελευταίες εβδομάδες).

Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων

Η κλίμακα PANAS-C περιλαμβάνει δύο επιμέρους κλίμακες:
Θετικό Συναίσθημα (PA): Μετρά τον βαθμό στον οποίο τα παιδιά βιώνουν συναισθήματα όπως ενθουσιασμό, εγρήγορση και ευτυχία.
Αρνητικό Συναίσθημα (NA): Μετρά τον βαθμό στον οποίο τα παιδιά βιώνουν συναισθήματα όπως φόβο, θυμό και λύπη.
Κάθε τύπος συναισθήματος βαθμολογείται ξεχωριστά και η συνολική βαθμολογία για κάθε διάσταση προκύπτει από το άθροισμα των βαθμολογιών των επιμέρους στοιχείων της αντίστοιχης κλίμακας. Οι απαντήσεις δίνονται συνήθως σε μια κλίμακα Likert 5 σημείων, από το 1 («καθόλου ή ελάχιστα») έως το 5 («πάρα πολύ»). Υψηλότερες βαθμολογίες στην κλίμακα θετικών συναισθημάτων υποδηλώνουν μεγαλύτερη παρουσία θετικού συναισθήματος, ενώ υψηλότερες βαθμολογίες στην κλίμακα αρνητικών συναισθημάτων υποδηλώνουν αυξημένο αρνητικό συναίσθημα.

Εφαρμογές

Κλινικά Πλαίσια: Η PANAS-C χρησιμοποιείται συχνά για την ανίχνευση συναισθηματικών προβλημάτων σε παιδιά, όπως η κατάθλιψη ή το άγχος. Βοηθά στη διάκριση μεταξύ παιδιών με υψηλότερο θετικό συναίσθημα, που συνδέεται με την ευημερία, και παιδιών με αυξημένο αρνητικό συναίσθημα, το οποίο μπορεί να υποδηλώνει συναισθηματική δυσφορία.
Εκπαιδευτικά και Ερευνητικά Πλαίσια: Χρησιμοποιείται στην εκπαιδευτική ψυχολογία και στην αναπτυξιακή έρευνα για τη μελέτη της συναισθηματικής ρύθμισης, των επιπτώσεων των ψυχοπιεστικών παραγόντων και της σχέσης μεταξύ συναισθημάτων και γνωστικής επίδοσης.
Παρακολούθηση Θεραπευτικών Παρεμβάσεων: Οι κλινικοί επαγγελματίες μπορούν να χρησιμοποιούν την PANAS-C για την παρακολούθηση των αλλαγών στη συναισθηματική κατάσταση των παιδιών πριν και μετά από παρεμβάσεις.

Στόχος

Ο στόχος της διακρίβωσης της PANAS-C είναι η διασφάλιση ότι η κλίμακα είναι αξιόπιστη και έγκυρη σε διαφορετικές ομάδες παιδιών, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο και το πολιτισμικό υπόβαθρο. Η διακρίβωση περιλαμβάνει ψυχομετρικές αναλύσεις, όπως:
Παραγοντική Ανάλυση: Για τη διασφάλιση της διακριτότητας των θετικών και αρνητικών συναισθημάτων ως ξεχωριστές διαστάσεις.
Έλεγχος Αξιοπιστίας: Για την αξιολόγηση της συνέπειας των απαντήσεων με την πάροδο του χρόνου (αξιοπιστία επαναληπτικής μέτρησης) και μεταξύ των στοιχείων (εσωτερική συνοχή, συνήθως με τον συντελεστή Cronbach’s alpha).
Δομική Εγκυρότητα: Για τη διασφάλιση ότι η PANAS-C μετρά σωστά τα θετικά και αρνητικά συναισθήματα, μέσω συσχέτισης με άλλες καθιερωμένες κλίμακες συναισθημάτων ή διάθεσης.
Σε ορισμένα πλαίσια, μπορεί επίσης να είναι απαραίτητη η προσαρμογή της PANAS-C σε διαφορετικές γλώσσες ή πολιτισμούς, ώστε οι όροι που περιγράφουν τα συναισθήματα να είναι κατανοητοί και ουσιαστικοί για τα παιδιά σε κάθε περιβάλλον.

Κύριες Αναφορές

Watson, D., Clark, L. A., & Tellegen, A. (1988). Development and validation of brief measures of positive and negative affect: The PANAS scales. Journal of Personality and Social Psychology, 54(6), 1063–1070.
(Το βασικό άρθρο που περιγράφει την ανάπτυξη της αρχικής PANAS, βάσει της οποίας δημιουργήθηκε η PANAS-C.)
Laurent, J., Catanzaro, S. J., Joiner, T. E., Rudolph, K. D., Potter, K. I., Lambert, S., … & Gathright, T. (1999). A measure of positive and negative affect for children: Scale development and preliminary validation. Psychological Assessment, 11(3), 326–338.
(Μελέτη που παρουσιάζει την ανάπτυξη και την προκαταρκτική επικύρωση της PANAS-C, συμπεριλαμβανομένης της παραγοντικής ανάλυσης και των ψυχομετρικών χαρακτηριστικών.)
Merrell, K. W. (2003). Behavioral, social, and emotional assessment of children and adolescents. Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
(Βιβλίο που περιλαμβάνει ανασκόπηση εργαλείων αξιολόγησης συναισθημάτων σε παιδιά, όπως η PANAS-C, και τη χρήση τους σε κλινικά και ερευνητικά περιβάλλοντα.)
Chorpita, B. F., & Daleiden, E. L. (2000). Tripartite model of anxiety and depression in youth: Evidence of cross-domain specificity and cross-domain generality. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 68(3), 386–399.
(Άρθρο που συζητά το τριμερές μοντέλο άγχους και κατάθλιψης στους νέους, το οποίο σχετίζεται στενά με τις συναισθηματικές διαστάσεις που μετρά η PANAS-C.)