Κλίμακα Εργασιακού Περιβάλλοντος [TWES-90]
Ανάλυση
Το TWES HEALTH αποτελεί προσαρμογή του κλασικού Work Environment Scale (WES) του Rudolf Moos, ειδικά σχεδιασμένη για επαγγελματίες στον χώρο της υγείας. Το ερωτηματολόγιο αξιολογεί την υποκειμενική αντίληψη των εργαζομένων για το εργασιακό τους περιβάλλον. Η πλήρης έκδοση περιλαμβάνει 90 ερωτήσεις οργανωμένες σε 10 υποκλίμακες, κάθε μία με 9 δηλώσεις. Οι τομείς που καλύπτονται αφορούν μεταξύ άλλων την κοινωνική υποστήριξη, την πίεση εργασίας, την οργάνωση, την αυτονομία, την καινοτομία και τη συνεργασία. Οι ερωτήσεις απαντώνται με χρήση πενταβάθμιας κλίμακας τύπου Likert, επιτρέποντας την αποτύπωση της έντασης των αντιλήψεων των συμμετεχόντων.
Στόχος
Ο βασικός στόχος του TWES HEALTH είναι η αξιολόγηση του ψυχοκοινωνικού εργασιακού περιβάλλοντος, όπως αυτό βιώνεται από τους εργαζομένους στον χώρο της υγείας. Σκοπός του εργαλείου είναι να καταγράψει και να αναδείξει τις πτυχές του περιβάλλοντος που επηρεάζουν την επαγγελματική ικανοποίηση, τη δέσμευση, την ευημερία και την επαγγελματική εξουθένωση. Παράλληλα, μπορεί να αξιοποιηθεί για τον εντοπισμό οργανωσιακών αδυναμιών και τη διαμόρφωση στρατηγικών παρέμβασης για τη βελτίωση του κλίματος εργασίας και της απόδοσης των εργαζομένων.
Βαθμονόμηση
Η βαθμολόγηση του TWES HEALTH πραγματοποιείται με άθροιση των απαντήσεων κάθε υποκλίμακας, με σκορ που κυμαίνεται συνήθως από 9 έως 45 ανά υποκλίμακα. Υψηλότερες τιμές υποδηλώνουν θετικότερη αντίληψη για την αντίστοιχη διάσταση του εργασιακού περιβάλλοντος. Οι τιμές μπορούν να συγκριθούν είτε οριζόντια (ανάμεσα σε υποκλίμακες) είτε κάθετα (ανάμεσα σε ομάδες πληθυσμού ή χρονικές στιγμές). Σε ορισμένες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται πρότυπα όρια για την ερμηνεία (π.χ. χαμηλό – μέτριο – υψηλό), ενώ η ερμηνεία ενισχύεται με στατιστική ανάλυση (π.χ. μέσος όρος, τυπική απόκλιση, συγκρίσεις ομάδων).
Εγκυρότητα & Αξιοπιστία
Το TWES HEALTH, βασισμένο στο WES του Moos, έχει μελετηθεί διεθνώς για την ψυχομετρική του επάρκεια. Παρουσιάζει υψηλή εσωτερική συνοχή, με δείκτες Cronbach’s alpha συνήθως άνω του 0.70 για τις περισσότερες υποκλίμακες. Η εγκυρότητα του εργαλείου έχει επιβεβαιωθεί τόσο με μεθόδους περιεχομενικής όσο και συστατικής και συγκλίνουσας εγκυρότητας. Σε μεταφρασμένες ή προσαρμοσμένες εκδόσεις, όπως η ελληνική, η αξιοπιστία και η εγκυρότητα ενισχύονται με πιλοτικές εφαρμογές και στατιστική ανάλυση (π.χ. παραγοντική ανάλυση επιβεβαίωσης).
Βιβλιογραφία
Moos, R. H. (1994). Work Environment Scale Manual (3rd ed.). Consulting Psychologists Press.
Παπαδοπούλου, Λ., & Κουφάκη, Ε. (2017). Ψυχομετρική αξιολόγηση του TWES σε ελληνικό δείγμα επαγγελματιών υγείας. Ελληνική Επιθεώρηση Ψυχολογίας, 24(3), 101–120.
Karasek, R. & Theorell, T. (1990). Healthy Work: Stress, Productivity, and the Reconstruction of Working Life. Basic Books.
Ντάβου, Μ. (2020). Εργασιακό περιβάλλον και επαγγελματική ικανοποίηση στο σύστημα υγείας. Εκδόσεις Παπαζήση.