Ερωτηματολόγιο Στάσεων έναντι των Ψυχεδελικών [APQ-20]

Περιγραφή Ερωτηματολογίου

Το Ερωτηματολόγιο Στάσεων έναντι των Ψυχεδελικών (APQ) αποτελεί ένα ψυχομετρικά τεκμηριωμένο εργαλείο που αναπτύχθηκε με σκοπό τη μέτρηση των γενικών στάσεων του ατόμου απέναντι στις ψυχεδελικές ουσίες. Το ερωτηματολόγιο περιλαμβάνει 20 προτάσεις που αξιολογούνται μέσω πενταβάθμιας κλίμακας Likert, όπου 1 δηλώνει «Διαφωνώ απόλυτα» και 5 δηλώνει «Συμφωνώ απόλυτα». Οι προτάσεις αυτές κατανέμονται σε τέσσερις διακριτές υποκλίμακες: Νομιμότητα Ψυχεδελικών, Επιδράσεις Ψυχεδελικών, Αξιολόγηση Κινδύνων και Δεκτικότητα/Ανοιχτότητα. Η ανάπτυξη του εργαλείου βασίστηκε σε μεγάλο δείγμα του γενικού πληθυσμού στην Κροατία και συνοδεύεται από υψηλούς δείκτες αξιοπιστίας και εγκυρότητας.

Στόχος

Ο βασικός στόχος του APQ είναι η αποτύπωση των αντιλήψεων, προκαταλήψεων και στάσεων του ατόμου σχετικά με τις ψυχεδελικές ουσίες, είτε αυτές σχετίζονται με την αναψυχική χρήση, είτε με πιθανές θεραπευτικές εφαρμογές. Το εργαλείο επιτρέπει την κατανόηση του βαθμού αποδοχής, φόβου ή ενδιαφέροντος του ατόμου απέναντι στις ψυχεδελικές ουσίες, γεγονός που το καθιστά χρήσιμο για ερευνητικά, εκπαιδευτικά και κλινικά πλαίσια.

Χρήση Δεδομένων

Τα δεδομένα που συλλέγονται μέσω του APQ μπορούν να αξιοποιηθούν για την εκπόνηση περιγραφικών στατιστικών αναλύσεων, όπως μέσοι όροι και διακυμάνσεις στις τέσσερις υποκλίμακες. Επίσης, επιτρέπουν τη σύγκριση μεταξύ διαφορετικών πληθυσμιακών ομάδων (π.χ. φύλο, ηλικία, εκπαιδευτικό επίπεδο, χρήση ουσιών) και την ανάλυση σχέσεων με άλλες ψυχολογικές ή κοινωνικές μεταβλητές. Σε ερευνητικό πλαίσιο, το εργαλείο μπορεί να αξιοποιηθεί τόσο διαχρονικά όσο και διατομικά, με στόχο την κατανόηση των κοινωνικών και πολιτισμικών τάσεων γύρω από τη χρήση ψυχεδελικών ουσιών.

Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων

Η ανάλυση των αποτελεσμάτων πραγματοποιείται μέσω υπολογισμού του αθροίσματος των απαντήσεων σε κάθε υποκλίμακα, με επιμέρους σκορ που κυμαίνονται από 5 έως 25. Το συνολικό σκορ κυμαίνεται από 20 έως 100, με υψηλότερες τιμές να υποδηλώνουν πιο θετική ή ανοιχτή στάση απέναντι στις ψυχεδελικές ουσίες. Οι επιμέρους υποκλίμακες επιτρέπουν την εντοπισμό διαφορών σε συγκεκριμένες διαστάσεις, όπως η αντίληψη κινδύνου ή η υποστήριξη νομιμοποίησης. Η στατιστική επεξεργασία μπορεί να περιλαμβάνει αναλύσεις παραγοντικής δομής, συσχετίσεις, αναλύσεις διακύμανσης και μοντελοποίηση μέσω παλινδρόμησης.

Βαθμονόμηση

Η βαθμονόμηση του εργαλείου βασίζεται σε συντελεστές αξιοπιστίας που φτάνουν το ω = 0.949 για το συνολικό ερωτηματολόγιο, ενώ οι υποκλίμακες παρουσιάζουν εξίσου ικανοποιητικούς δείκτες εσωτερικής συνοχής. Η παραγοντική του δομή έχει επιβεβαιωθεί μέσω ανάλυσης κύριων συνιστωσών και η εγκυρότητα του εργαλείου έχει ενισχυθεί από ισχυρές συσχετίσεις με συναφή εργαλεία μέτρησης στάσεων και χρήσης ψυχοδραστικών ουσιών. Για μελλοντική χρήση σε διαφορετικά γλωσσικά ή πολιτισμικά πλαίσια, συνιστάται η κατάλληλη μετάφραση και πιλοτική στάθμιση.
Βιβλιογραφία
Radic, T., Erdelja, D., Zivcic-Becirevic, I., & Jokić-Begić, N. (2022). Development and validation of the Attitudes on Psychedelics Questionnaire (APQ). Scientific Reports, 12, 19350. https://doi.org/10.1038/s41598-022-23056-5
Radic, T., & Jokić-Begić, N. (2023). Psychedelics and mental health: Psychometric evaluation of attitudes in a general population sample. Current Psychology. https://doi.org/10.1007/s12144-023-04673-0