Ερωτηματολόγιο των Τύπων του Σχετίζεσθαι του Ζεύγους [CREOQ-384]

Περιγραφή Ερωτηματολογίου

Το Ερωτηματολόγιο «Η Σχέση μας» (Couples Relating to Each Other Questionnaire – CREOQ) αποτελεί ένα εξειδικευμένο εργαλείο αξιολόγησης της διαπροσωπικής δυναμικής μέσα στη σχέση ενός ζευγαριού. Δημιουργήθηκε από τον John Birtchnell και βασίζεται στη θεωρία της διαπροσωπικής σχέσης (Relating Theory). Το εργαλείο περιλαμβάνει τέσσερις ξεχωριστές φόρμες: την αυτοαξιολόγηση του άνδρα, την αυτοαξιολόγηση της γυναίκας, την αξιολόγηση του άνδρα για τη σύντροφό του και την αξιολόγηση της γυναίκας για τον σύντροφό της. Κάθε φόρμα περιλαμβάνει 96 προτάσεις που καταγράφουν τρόπους συσχέτισης βάσει οκτώ θεμελιωδών διαπροσωπικών διαστάσεων. Το εργαλείο δίνει έμφαση κυρίως στις αρνητικές μορφές συσχέτισης, ενώ κάθε κλίμακα περιλαμβάνει και δύο θετικά στοιχεία για λόγους ελέγχου της αμυντικής απάντησης.

Στόχος

Ο βασικός στόχος του ερωτηματολογίου είναι η αποτύπωση των προτύπων αρνητικής συσχέτισης που παρατηρούνται ανάμεσα στους συντρόφους. Μέσω της συμπλήρωσης των ερωτήσεων, αναδεικνύονται εντάσεις, μοτίβα εξουσίας, αποστασιοποίησης ή υπερβολικής εγγύτητας, τα οποία μπορεί να επηρεάζουν αρνητικά τη σχέση. Το εργαλείο είναι ιδιαίτερα χρήσιμο σε θεραπευτικά πλαίσια, καθώς προσφέρει στον σύμβουλο ή τον ψυχοθεραπευτή μια συστηματική εικόνα της διαπροσωπικής δομής της σχέσης. Παράλληλα, αποτελεί εργαλείο ενδοσκόπησης και αυτογνωσίας για τους ίδιους τους συντρόφους.

Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων

Οι 96 ερωτήσεις του ερωτηματολογίου κατανέμονται σε οκτώ διακριτές κλίμακες, οι οποίες αναπαριστούν τις κυριότερες αρνητικές κατευθύνσεις της διαπροσωπικής συσχέτισης σύμφωνα με το μοντέλο του διαπροσωπικού οκταγώνου. Οι διαστάσεις αυτές περιλαμβάνουν μορφές όπως δεσποτισμός, ψυχρή κυριαρχία, απόσταση, παθητικότητα, προσκόλληση, υποχωρητικότητα, έλεγχος χωρίς συναίσθημα και φαινομενική οικειότητα. Οι απαντήσεις δίνονται σε τετραβάθμια κλίμακα Likert, από «ποτέ» έως «πάντα». Από τις απαντήσεις εξάγονται βαθμολογίες ανά κλίμακα, οι οποίες μπορούν να αναπαρασταθούν γραφικά. Η ανάλυση επιτρέπει τη σύγκριση ανάμεσα στην αυτοαντίληψη και την ετεροαντίληψη κάθε συντρόφου, γεγονός που αποκαλύπτει τη συμφωνία ή την απόκλιση στην εμπειρία της σχέσης. Τα δεδομένα χρησιμοποιούνται τόσο για ερευνητικούς σκοπούς όσο και για την υποστήριξη της θεραπευτικής διαδικασίας.

Βαθμονόμηση

Η βαθμονόμηση βασίζεται στην καταμέτρηση των απαντήσεων που αντιστοιχούν σε αρνητικά στοιχεία για κάθε μία από τις οκτώ διαστάσεις. Τα θετικά στοιχεία, αν και περιλαμβάνονται στο ερωτηματολόγιο, δεν συνυπολογίζονται στην τελική βαθμολογία αλλά λειτουργούν ως μηχανισμός ελέγχου της αξιοπιστίας της απάντησης. Όσο υψηλότερη είναι η βαθμολογία σε μία διάσταση, τόσο πιο έντονη είναι η παρουσία του αντίστοιχου αρνητικού προτύπου συσχέτισης. Η συνολική ανάλυση μπορεί να γίνει μέσω υπολογιστικού εργαλείου ή λογισμικού, το οποίο επιτρέπει την οπτικοποίηση των αποτελεσμάτων σε κυκλικά ή γραμμικά διαγράμματα. Η γραφική αποτύπωση καθιστά εμφανή τη μορφή και την ένταση των σχέσεων ανάμεσα στους συντρόφους, υποστηρίζοντας έτσι τη διαμόρφωση στοχευμένων παρεμβάσεων.

Βιβλιογραφία

Birtchnell, J., Falkowski, A., & Steffert, B. (2006). Measuring interrelating within couples: The Couple’s Relating to Each Other Questionnaires (CREOQ). Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 79, 403–418.
Birtchnell, J. (1993). How humans relate: A new interpersonal theory. London: Praeger.
Birtchnell, J. (2002). Relating in psychotherapy: The application of a new theory. London: Praeger.
Harnagea, C. (2011). Couple interrelating and attachment in psychotherapy. Doctoral Dissertation, City University London.
Birtchnell, J., et al. (2016). The CREOQ3: A brief version of the Couple’s Relating Questionnaire validated in Greek. ResearchGate Publication.