Τεστ Πρώιμης Ανίχνευσης Δυσλεξίας στο Νηπιαγωγείο [EDDK-15]

Σκοπός Ερωτηματολογίου (Κλίμακας)

Ο πρωτογενής σκοπός του ΤΠΑΔ-15 είναι ο εντοπισμός παραγόντων κινδύνου για δυσλεξία σε παιδιά ηλικίας 4-6 ετών. Το εργαλείο απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς προσχολικής αγωγής, ψυχολόγους και ειδικούς παιδαγωγούς, και αξιολογεί τους τομείς της φωνολογικής επίγνωσης, των οπτικοκινητικών δεξιοτήτων, της μνήμης εργασίας και της επεξεργασίας ακολουθιών. Αναπτύχθηκε από τους Σταύρου και Ζακοπούλου το 2020 και χρησιμοποιείται ευρέως στην ελληνική εκπαιδευτική έρευνα.

Ανάλυση Ερωτηματολογίου (Κλίμακας)

Το εργαλείο δημιουργήθηκε από τους Λ. Σταύρου και Β. Ζακοπούλου το 2020 και αποτελείται από 15 υποδοκιμασίες, ομαδοποιημένες σε 5 υποκλίμακες. Αυτές είναι: Φωνολογική Επεξεργασία με 4 υποδοκιμασίες, Οπτικοκινητικός Συντονισμός με 3 υποδοκιμασίες, Μνήμη και Ακολουθίες με 4 υποδοκιμασίες, Χωροχρονικές Έννοιες με 2 υποδοκιμασίες και Συμπεριφορικές Παρατηρήσεις με 2 υποδοκιμασίες. Η μορφή απαντήσεων βασίζεται σε κλίμακα Likert 4 σημείων από 0 έως 3.

Βαθμολόγηση Ερωτήσεων

Η κάθε υποδοκιμασία βαθμολογείται με τιμές από 0 (καμία δυσκολία) έως 3 (σημαντική δυσκολία), και το συνολικό σκορ κυμαίνεται από 0 έως 45 βαθμούς. Σκορ από 0 έως 10 υποδηλώνει χαμηλό κίνδυνο, από 11 έως 20 μέτριο κίνδυνο και από 21 και πάνω υψηλό κίνδυνο εμφάνισης δυσλεξίας. Οι συμπεριφορικές παράμετροι αξιολογούνται ξεχωριστά με κλίμακα 1 έως 5 για το εύρος προσοχής και την επιμονή σε εργασία.

Στατιστική Ανάλυση

Το εύρος της κλίμακας είναι 0-45, όπου τα υψηλότερα σκορ υποδεικνύουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Οι υποκλίμακες σταθμίζονται ως εξής: η φωνολογική επεξεργασία με 35%, ο οπτικοκινητικός συντονισμός με 25%, η μνήμη με 25% και οι χωροχρονικές έννοιες με 15%. Κλινική ανησυχία υποδηλώνεται από σκορ που υπερβαίνει το 85ο εκατοστημόριο. Για παράδειγμα, ένα σκορ 18 που αντιστοιχεί στο 75ο εκατοστημόριο προτείνει την ανάγκη για παρακολούθηση.

Εγκυρότητα Ερωτηματολογίου (Κλίμακας)

Η εγκυρότητα κατασκευής επιβεβαιώθηκε μέσω παραγοντικής ανάλυσης με α=0,89. Η κριτηριακή εγκυρότητα δείχνει 82% ακρίβεια πρόβλεψης δυσκολιών ανάγνωσης στην Α’ Δημοτικού, ενώ υπάρχει ισχυρή συσχέτιση με το εργαλείο DST-J (r=0,76).

Αξιοπιστία Ερωτηματολογίου (Κλίμακας)

Η συνολική εσωτερική συνέπεια είναι υψηλή με α=0,91. Η επαναληψιμότητα μετρήθηκε στο r=0,86 με διάστημα 4 εβδομάδων, ενώ η συμφωνία μεταξύ διαφορετικών αξιολογητών παρουσιάζει τιμή κ=0,79.

Βιβλιογραφία

Στην ελληνική βιβλιογραφία περιλαμβάνονται οι Σταύρου & Ζακοπούλου (2020), με το έργο Πρώιμη Ανίχνευση Δυσλεξίας από τις Εκδόσεις Γρηγόρη, και η Παπαδοπούλου (2022), με τις Ελληνικές νόρμες προσχολικής αξιολόγησης στην Επιστημονική Επετηρίδα Ψυχολογίας. Η διεθνής βιβλιογραφία περιλαμβάνει το έργο της Snowling (2019) Dyslexia: A Very Short Introduction από τις εκδόσεις Oxford, καθώς και το άρθρο του Vellutino (2004) στο Journal of Educational Psychology.

Λέξεις-Κλειδιά

Πρόγνωση δυσλεξίας, αξιολόγηση προσχολικής ηλικίας, φωνολογική επίγνωση, τεστ ελληνικής γλώσσας, πρώιμη παρέμβαση, ψυχομετρικό εργαλείο, μαθησιακές δυσκολίες.