Ερωτηματολόγιο Ενεργειακής Εγγραμματοσύνης [ELC-69]
Περιγραφή Ερωτηματολογίου
Το παρόν ερωτηματολόγιο έχει σχεδιαστεί με σκοπό τη μέτρηση της ενεργειακής εγγραμματοσύνης ατόμων, βασισμένο στο επικυρωμένο εργαλείο των DeWaters και Powers (2011). Εξετάζει τρεις βασικούς άξονες: τον γνωστικό, τον συναισθηματικό και τον συμπεριφορικό. Ο γνωστικός άξονας αξιολογεί τις βασικές γνώσεις για την ενέργεια, τις πηγές της, τη χρήση και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Ο συναισθηματικός άξονας διερευνά τις στάσεις, τις αξίες και την προσωπική αντίληψη για την ενεργειακή κατανάλωση και την περιβαλλοντική ευθύνη. Ο συμπεριφορικός άξονας εστιάζει στις προθέσεις και πρακτικές των συμμετεχόντων σε σχέση με την εξοικονόμηση ενέργειας. Το ερωτηματολόγιο περιλαμβάνει τρία μέρη: το πρώτο περιλαμβάνει 20 ερωτήσεις γνώσεων τύπου πολλαπλής επιλογής ή σωστό/λάθος, το δεύτερο περιλαμβάνει 10 ερωτήσεις στάσεων που απαντώνται με βάση μια πενταβάθμια κλίμακα Likert, ενώ το τρίτο αποτελείται από 10 ερωτήσεις που αξιολογούν τις συνήθειες και συμπεριφορές εξοικονόμησης ενέργειας, επίσης με πενταβάθμια κλίμακα συχνότητας.
Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων
Τα δεδομένα που συλλέγονται μέσω του ερωτηματολογίου είναι ανώνυμα και η χρήση τους γίνεται αποκλειστικά για εκπαιδευτικούς και ερευνητικούς σκοπούς. Οι απαντήσεις στον γνωστικό τομέα βαθμολογούνται με βάση τη σωστή ή λανθασμένη επιλογή, αποδίδοντας 1 μονάδα για κάθε σωστή απάντηση. Οι συναισθηματικές και συμπεριφορικές διαστάσεις αναλύονται ποσοτικά, με τη χρήση μέσων όρων ανά ομάδα ερωτήσεων. Η ανάλυση των δεδομένων μπορεί να περιλαμβάνει περιγραφικά στατιστικά, συσχετίσεις μεταξύ των αξόνων (π.χ. συσχέτιση γνώσεων με στάσεις ή συμπεριφορές), καθώς και συγκρίσεις μεταξύ διαφορετικών δημογραφικών ομάδων. Η χρήση των αποτελεσμάτων μπορεί να υποστηρίξει τον σχεδιασμό εκπαιδευτικών παρεμβάσεων, την αξιολόγηση του επιπέδου ενεργειακής ευαισθητοποίησης και την κατανόηση των παραγόντων που επηρεάζουν την ενεργειακή συμπεριφορά.
Στόχος
Ο στόχος του ερωτηματολογίου είναι να αξιολογήσει το επίπεδο ενεργειακής εγγραμματοσύνης του πληθυσμού ή συγκεκριμένων εκπαιδευτικών ομάδων, όπως μαθητές, φοιτητές ή ενήλικες. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, επιδιώκεται η αποτύπωση των γνώσεων, η κατανόηση των στάσεων και η αναγνώριση των συμπεριφορών που σχετίζονται με την ενεργειακή χρήση. Η καταγραφή αυτή επιτρέπει την ταυτοποίηση γνωστικών ελλείψεων, τη διάγνωση προκαταλήψεων ή αρνητικών στάσεων απέναντι στην ενεργειακή συνείδηση και την κατανόηση των καθημερινών πρακτικών των πολιτών. Συνεπώς, το εργαλείο αυτό μπορεί να αποτελέσει τη βάση για τη βελτίωση προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και την ενίσχυση της ενεργειακής υπευθυνότητας.
Βαθμονόμηση
Στον γνωστικό τομέα, κάθε σωστή απάντηση λαμβάνει 1 βαθμό και η συνολική βαθμολογία κυμαίνεται από 0 έως 20. Η βαθμολογική κλίμακα ορίζεται ως εξής: 0 έως 7 βαθμοί αντιστοιχούν σε χαμηλό επίπεδο γνώσεων, 8 έως 14 σε μέτριο επίπεδο και 15 έως 20 σε υψηλό επίπεδο ενεργειακής γνώσης. Στις στάσεις και στις συμπεριφορές χρησιμοποιείται πενταβάθμια κλίμακα Likert (από 1 έως 5). Ο υπολογισμός βασίζεται στον μέσο όρο των απαντήσεων, με υψηλότερες τιμές να υποδηλώνουν θετικότερες στάσεις ή πιο συνεπή ενεργειακή συμπεριφορά. Η ανάλυση μπορεί να επεκταθεί με χρήση συνδυαστικών δεικτών, ώστε να εξαχθούν συμπεράσματα για το συνολικό επίπεδο ενεργειακής εγγραμματοσύνης.
Βιβλιογραφία
DeWaters, J. E., & Powers, S. E. (2011). Energy literacy of secondary students in New York State (USA): A measure of knowledge, affect, and behavior. Energy Policy, 39(3), 1699–1710. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2010.12.049
OECD. (2017). PISA 2015 Assessment and Analytical Framework: Science, Reading, Mathematic and Financial Literacy. OECD Publishing.
UNDP. (2021). Energy for Sustainable Development Goals. United Nations Development Programme.