Κλίμακα Εκτίμησης Στρατηγικών Διαχείρισης [ETDC-54]

Σκοπός

Η Κλίμακα Εκτίμησης Στρατηγικών Διαχείρισης (ΚΕΣΔΙ) δημιουργήθηκε με σκοπό τη μελέτη των στρατηγικών που χρησιμοποιούν τα άτομα για να αντιμετωπίσουν διάφορα προβλήματα, δύσκολες και αγχώδεις καταστάσεις. Ένα σημαντικό πλεονέκτημα της κλίμακας είναι ότι μπορεί να χορηγηθεί με ευελιξία σε πληθυσμούς που βρίσκονται αντιμέτωποι με ποικίλα είδη προβλημάτων, με τη δυνατότητα προσαρμογής εφόσον χρειαστεί. Η ΚΕΣΔΙ παρέχει ένα δομημένο πλαίσιο για την καταγραφή των στρατηγικών αντιμετώπισης που επιστρατεύει το άτομο, προσφέροντας έτσι χρήσιμα δεδομένα στους ερευνητές για την κατανόηση της ψυχοσυναισθηματικής λειτουργίας.

Σύντομη περιγραφή

Πρόκειται για ένα εργαλείο αυτοαναφοράς, το οποίο περιλαμβάνει 54 προτάσεις. Οι συμμετέχοντες καλούνται να δηλώσουν σε ποιο βαθμό χρησιμοποιούν συγκεκριμένες στρατηγικές για την αντιμετώπιση στρεσογόνων ή πιεστικών καταστάσεων. Μέσα από την απάντησή τους μπορούν να αξιολογηθούν έξι βασικές στρατηγικές διαχείρισης: η εστίαση, η κοινωνική στήριξη, η αποδοχή, η αλλαγή, ο έλεγχος και η απόσυρση. Κάθε στρατηγική περιλαμβάνει 18 επιμέρους τακτικές, εκ των οποίων οι μισές θεωρούνται θετικές (ενισχυτικές για το άτομο) και οι υπόλοιπες αρνητικές (περιοριστικές ή αποδυναμωτικές). Οι στρατηγικές διαχείρισης που αξιολογούνται αφορούν μεταξύ άλλων την αναζήτηση πληροφόρησης, τη συναισθηματική έκφραση, τον γνωστικό έλεγχο, την απομάκρυνση και την απόσυρση. Η θεωρητική θεμελίωση της κλίμακας στηρίζεται στο ψυχοδυναμικό υπόβαθρο της ψυχοσυναισθηματικής θεώρησης και στις προσεγγίσεις των Tap και συνεργατών (1993), προσφέροντας στατιστικά έγκυρα αποτελέσματα για την κατηγοριοποίηση και κατανόηση των στρατηγικών που χρησιμοποιεί το άτομο σε περιόδους στρες.

Δείγμα

Η κλίμακα δοκιμάστηκε αρχικά σε ελληνικό δείγμα 290 σπουδαστών του ΤΕΙ Πάτρας και στη συνέχεια επεκτάθηκε σε μεγαλύτερο δείγμα 990 φοιτητών από διάφορες πόλεις της Ελλάδας. Παράλληλα, η ΚΕΣΔΙ εφαρμόστηκε σε 160 επαγγελματίες νοσηλευτές από διαφορετικούς νομούς, 106 παιδιά με μαθησιακές διαταραχές και 283 επαγγελματίες κοινωνικούς λειτουργούς. Τα στατιστικά αποτελέσματα έδειξαν ότι οι μέσες τιμές στις επιμέρους κατηγορίες στρατηγικών ήταν: τυχερές στρατηγικές 54,17, πληροφόρηση 55,19, συναισθηματική έκφραση 50,15, θετικές στρατηγικές 89,62, αρνητικές στρατηγικές 69,88, στρατηγική εστίασης 29,88, κοινωνική στήριξη 28,63, αποδοχή 21,38, μεταστροφή 27,06, έλεγχος 28,93 και απόσυρση 24,76.

Αξιοπιστία

Η αξιοπιστία της ΚΕΣΔΙ αξιολογήθηκε ως ιδιαίτερα ικανοποιητική. Ο δείκτης εσωτερικής συνέπειας (Cronbach’s α) ανήλθε στο 0,92, γεγονός που αποδεικνύει την σταθερότητα των μετρήσεων και την εσωτερική συνοχή της κλίμακας.

Εγκυρότητα

Η εγκυρότητα της κλίμακας ενισχύεται τόσο από τις συσχετίσεις της με άλλες μεταβλητές όσο και από την παραγοντική ανάλυση, η οποία δείχνει ότι η ΚΕΣΔΙ παρουσιάζει καλή εννοιολογική εγκυρότητα και στατιστική θεμελίωση.

Κύριες βιβλιογραφικές πηγές

Θεοδωράτου-Μπέκου, Μ. (2003). Ψυχολογική Ωριμότητα και Στρατηγικές Διαχείρισης. Αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή, Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Sordes-Ader, F., Fisian, H., Esparbès, S., & Tap, P. (1995). Stratégies de coping et désirabilité sociale. Apprentissage et Développement, IV (15/16), 165-173. Institut Piaget, Lisbonne.
Tap, P., Esparbès, S., & Sordes, F. (1993). Presentation de l’Echelle Toulousaine de Coping. Les strategies de Coping. Journées du Labo St. Crig, 89-107.