Ερωτηματολόγιο Πολιτισμικού Κεφαλαίου [FSDP-10]

Περιγραφή Ερωτηματολογίου

Το παρόν ερωτηματολόγιο αποσκοπεί στη μέτρηση του Πολιτισμικού Κεφαλαίου των συμμετεχόντων, βασισμένο στη θεωρία του Pierre Bourdieu. Εξετάζει τρεις διαστάσεις: το ενσωματωμένο κεφάλαιο (που περιλαμβάνει γνώσεις, ενδιαφέροντα και δεξιότητες), το αντικειμενοποιημένο κεφάλαιο (που σχετίζεται με την κατοχή πολιτισμικών αγαθών όπως βιβλία ή έργα τέχνης) και το θεσμοθετημένο κεφάλαιο (που αφορά τα εκπαιδευτικά προσόντα και επιτεύγματα). Το ερωτηματολόγιο έχει σχεδιαστεί για να χρησιμοποιηθεί σε εκπαιδευτικά ή αναπτυξιακά πλαίσια, όπως προγράμματα επαγγελματικής ανάπτυξης προσωπικού (π.χ. FSDP).

Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων

Τα δεδομένα που συλλέγονται αναλύονται ποσοτικά, με βάση τις απαντήσεις των συμμετεχόντων σε κλίμακες Likert ή σε ερωτήσεις πλήθους και ιδιοκτησίας. Η βαθμολογία προκύπτει ανά θεματική ενότητα και μπορεί να συνδυαστεί σε συνολικό δείκτη πολιτισμικού κεφαλαίου. Η ανάλυση μπορεί να περιλαμβάνει συσχετίσεις με δημογραφικά χαρακτηριστικά ή άλλες μεταβλητές που ενδιαφέρουν την ερευνητική ομάδα.

Στόχος

Στόχος του ερωτηματολογίου είναι να αποτυπώσει το επίπεδο πολιτισμικού κεφαλαίου των συμμετεχόντων και να εντοπίσει σχέσεις με την επαγγελματική τους ανάπτυξη, τη συμμετοχή τους σε πολιτιστικά δρώμενα ή την εμπλοκή τους σε διαδικασίες δια βίου μάθησης. Το εργαλείο αυτό μπορεί να αξιοποιηθεί σε εσωτερικές αξιολογήσεις, εκπαιδευτικά ιδρύματα ή κοινωνικές/εκπαιδευτικές έρευνες.

Ερωτηματολόγιο Πολιτισμικού Κεφαλαίου

Στο πρώτο μέρος, που αφορά το ενσωματωμένο πολιτισμικό κεφάλαιο, ζητείται από τους συμμετέχοντες να αξιολογήσουν πόσο συχνά διαβάζουν λογοτεχνικά βιβλία, παρακολουθούν πολιτιστικές εκδηλώσεις (όπως θέατρο, συναυλίες, εκθέσεις), πόσο εξοικειωμένοι αισθάνονται με μορφές τέχνης όπως η κλασική μουσική ή η ζωγραφική, εάν συζητούν με άλλους για πολιτιστικά ή καλλιτεχνικά θέματα, και πόσο συχνά παρακολουθούν ντοκιμαντέρ ή πολιτιστικές εκπομπές. Στο δεύτερο μέρος, που αφορά το αντικειμενοποιημένο κεφάλαιο, οι συμμετέχοντες καλούνται να δηλώσουν κατά προσέγγιση πόσα βιβλία υπάρχουν στο σπίτι τους, καθώς και αν διαθέτουν μουσικά όργανα, έργα τέχνης, πολιτιστικά αντικείμενα ή εγκυκλοπαίδειες. Στο τρίτο μέρος, που αφορά το θεσμοθετημένο κεφάλαιο, ερωτώνται για το υψηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης που έχουν ολοκληρώσει, αν έχουν συμμετάσχει σε επιμορφωτικά ή εκπαιδευτικά προγράμματα τους τελευταίους δώδεκα μήνες, και κατά πόσο θεωρούν σημαντικό τον ρόλο της εκπαίδευσης στην επαγγελματική και προσωπική ανάπτυξη.

Βαθμονόμηση

Η βαθμολόγηση γίνεται ανά θεματική ενότητα. Οι ερωτήσεις του ενσωματωμένου κεφαλαίου βαθμολογούνται με κλίμακα από 1 έως 5 και το άθροισμά τους αποτελεί τον επιμέρους δείκτη. Το αντικειμενοποιημένο κεφάλαιο υπολογίζεται βάσει του αριθμού και της φύσης των πολιτισμικών αγαθών που δηλώνονται, ενώ το θεσμοθετημένο κεφάλαιο αξιολογείται με βάση το εκπαιδευτικό επίπεδο και τη συμμετοχή σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Μπορεί να δημιουργηθεί και συνολική βαθμολογία πολιτισμικού κεφαλαίου σε κλίμακα 0–100, με δυνατότητα στάθμισης των επιμέρους κατηγοριών σύμφωνα με τους στόχους της έρευνας.

Βιβλιογραφία

Bourdieu, P. (1986). The forms of capital. In Richardson, J. (Ed.), Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education. Sullivan, A. (2001). Cultural Capital and Educational Attainment. Sociology, 35(4), 893–912. De Graaf, P. M., De Graaf, N. D., & Kraaykamp, G. (2000). Parental Cultural Capital and Educational Attainment in the Netherlands. Sociology of Education, 73(2), 92–111. Dumais, S. A. (2002). Cultural capital, gender, and school success: The role of habitus. Sociology of Education, 75(1), 44–68.