Τεστ Διάγνωσης Αναγνωστικών Ικανοτήτων «Όλυμπος» [MLPT-4]

Σκοπός

Σκοπός του τεστ είναι η αξιολόγηση της αναγνωστικής ικανότητας μαθητών των πρώτων τάξεων του δημοτικού και πιο συγκεκριμένα η αξιολόγηση της ικανότητας αποκωδικοποίησης, ειδικά από τους μαθητές της Α’ τάξης.

Σύντομη περιγραφή

Το τεστ αποτελείται από τέσσερις υποδοκιμασίες. Καθεμία ελέγχει την ικανότητα αποκωδικοποίησης στην ανάγνωση διαφορετικών τύπων λέξεων. Πρόκειται για λέξεις με απλό ή σύνθετο φωνολογικό κώδικα. Συγκεκριμένα, περιλαμβάνονται: (α) απλές φωνολογικά λέξεις, με απλά σύμφωνα και φωνήεντα (1η δοκιμασία), (β) λέξεις με διπλά σύμφωνα και φωνήεντα (2η δοκιμασία), (γ) λέξεις με πιο σύνθετες φωνολογικές δομές όπως διπλά σύμφωνα και δυσανάγνωστα σύμφωνα και διφθόγγους (3η και 4η δοκιμασία). Οι λέξεις είναι είτε αληθινές είτε ψευδολέξεις, μονοσύλλαβες και δισύλλαβες. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη φωνολογική και γραμματική ορθότητα των ψευδολέξεων, σύμφωνα με τους κανόνες της ελληνικής γλώσσας.

Δείγμα

Η προσαρμογή του τεστ βασίστηκε σε δείγμα 476 μαθητών. Από αυτούς, 198 ήταν μαθητές της Α’ Δημοτικού, με μέσο όρο ηλικίας 81,41 μήνες και κατανομή 82 μήνες. Οι μαθητές της Β’ Δημοτικού ήταν 133, με μέσο όρο ηλικίας 90 μηνών και κατανομή 89 μήνες. Οι μαθητές της Γ’ Δημοτικού ήταν 145, με μέσο όρο ηλικίας 102,32 μήνες και κατανομή 101 μήνες. Το δείγμα αποτελούταν από 243 κορίτσια και 233 αγόρια. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, οι μέσοι όροι (Μ.Ο.) και οι τυπικές αποκλίσεις (Τ.Α.) των λαθών κατά τάξη και φύλο ήταν οι εξής: Για την Α’ τάξη, τα αγόρια είχαν Μ.Ο.=66,08 και Τ.Α.=43,68, ενώ τα κορίτσια Μ.Ο.=60,41 και Τ.Α.=50,89. Για τη Β’ τάξη, τα αγόρια είχαν Μ.Ο.=27,77 και Τ.Α.=38,47, ενώ τα κορίτσια Μ.Ο.=44,34 και Τ.Α.=45,80. Για τη Γ’ τάξη, τα αγόρια είχαν Μ.Ο.=34,65 και Τ.Α.=30,21, ενώ τα κορίτσια Μ.Ο.=30,61 και Τ.Α.=22,27.

Τρόπος βαθμολόγησης

Το τεστ χορηγείται ατομικά. Ο απαιτούμενος χρόνος για τους μαθητές της Α’ Δημοτικού κυμαίνεται από 12 έως 35 λεπτά, ενώ για τους μαθητές των επόμενων τάξεων μειώνεται. Οι λέξεις παρουσιάζονται μία-μία στην οθόνη υπολογιστή και ο μαθητής τις διαβάζει φωναχτά. Ο εξεταστής σημειώνει τις λανθασμένες απαντήσεις σε ειδικό έντυπο, το οποίο καταχωρείται αργότερα στο λογισμικό «Όλυμπος». Το πρόγραμμα υπολογίζει αυτόματα την ακρίβεια ανά κατηγορία και δημιουργεί το ποσοτικό αναγνωστικό προφίλ του μαθητή. Οι πληροφορίες που παρέχονται περιλαμβάνουν στατιστικά για την ακρίβεια σε κάθε γραμματική/φωνολογική κατηγορία, όπως αντικαταστάσεις φωνημάτων ή γραμμάτων, αναγραμματισμοί, προσθήκες, παραλείψεις, καθώς και δείκτες φωνολογικής αδυναμίας. Οι ποσοτικοί υπολογισμοί γίνονται σε επίπεδο γραμμάτων, φωνημάτων, συλλαβών και δομής λέξεων. Ένα σημαντικό πλεονέκτημα του τεστ είναι η δυνατότητα αρχειοθέτησης όλων των δεδομένων στον υπολογιστή, ο οποίος προσφέρει ένα λεπτομερές προφίλ του κάθε μαθητή και διευκολύνει τον σχεδιασμό εξατομικευμένων παρεμβάσεων.

Εγκυρότητα

Το τεστ αξιολογεί την αναγνωστική ικανότητα του μαθητή με τρόπο φυσικό και ρεαλιστικό, καθώς ο μαθητής καλείται να διαβάσει προφορικά λέξεις που προβάλλονται οπτικά. Για την εγκυρότητα συγχρονικής συνέπειας συγκρίθηκαν τα αποτελέσματα του τεστ με εκείνα του τεστ TORP και οι συντελεστές συσχέτισης (Pearson r) κυμάνθηκαν από 0,63 έως 0,93 (p<0,01). Αντίστοιχα υψηλοί συντελεστές (0,77 έως 0,93, p<0,01) προέκυψαν και σε σύγκριση με τις αξιολογήσεις των δασκάλων. Για την προβλεπτική εγκυρότητα χρησιμοποιήθηκαν ως εξωτερικά κριτήρια το Τεστ Ανίχνευσης Αναγνωστικής Ικανότητας (Τάφα, 1995) και οι σχολικές επιδόσεις των μαθητών την επόμενη και μεθεπόμενη σχολική χρονιά. Σε όλες τις περιπτώσεις οι συσχετίσεις ήταν στατιστικά σημαντικές (p<0,05 και p<0,01).

Αξιοπιστία

Η αξιοπιστία του τεστ είναι υψηλή, καθώς κάθε φωνολογικό στοιχείο επανεμφανίζεται πολλές φορές στις διάφορες υποκατηγορίες, προσφέροντας σταθερότητα στην ανίχνευση δυσκολιών. Η εσωτερική συνάφεια του τεστ μετρήθηκε με συντελεστές Pearson r: 0,98 για την Α’ τάξη, 0,96 για τη Β’ τάξη και 0,99 για τη Γ’ τάξη. Το σταθερό σφάλμα μέτρησης κυμαίνεται στο 0,29 για τις μικρές τάξεις, ενισχύοντας την αξιοπιστία και την ακρίβεια των αποτελεσμάτων.

Κύριες βιβλιογραφικές πηγές

McLeod, J., & McLeod, C. (2000). The McLeod Phonics Test. Saskatoon, SK: McLeod Educational Consultants.
Pellidas, S., & Sideridis, G. (2000). Discriminant Validation of the Test of Reading Performance (TORP) for Identifying Children at Risk of Reading Disabilities. European Journal of Psychological Assessment, 16(2), 139-146.
Παπαδοπούλου, Μ.Θ. (2005). Αναγνωστικές Δυσκολίες: Πρώιμη Ανίχνευση και Ανάλυση Λαθών. Διδακτορική διατριβή, Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Παπαδοπούλου, Μ.Θ., & Ζαφειροπούλου, Μ. (2002, Νοέμβριος). Αξιολόγηση αναγνωστικών δεξιοτήτων και εκπαιδευτικών παρεμβάσεων με τη χρήση του Η/Υ. Πανελλήνιο Συνέδριο της Παιδαγωγικής Εταιρείας Ελλάδας, Αθήνα.
Παπαδοπούλου, Μ.Θ., McLeod, J., & Ζαφειροπούλου, Μ. (2002). Αξιολόγηση Αναγνωστικών Δεξιοτήτων με τη χρήση του Η/Υ. Πρακτικά Επιστημονικού Συνεδρίου Η Ψυχοπαιδαγωγική της Προσχολικής Ηλικίας. Ρέθυμνο: Έκδοση Παιδαγωγικού Τμήματος Π.Ε. Πανεπιστημίου Κρήτης.
Παραδαντούλου, Μ.Τ., & Ζαφειροπούλου, Μ. (2005). Comparison of Reading Errors made by Greek students and English-speaking students with Reading Problems. Australian Journal of Learning Disabilities, 10(1), 25-33.
Παπαδοπούλου, Μ.Τ., Ζαφειροπούλου, Μ., & McLeod, J. (2004). The Most Common Reading Errors in First Grade Greek Students: Differences and Similarities with Reading Errors made by English-speaking Students. Workshop presented in the 8th BDA Conference, Warwick, England.
Τάφα, Ε. (1995). Τεστ Ανίχνευσης της Αναγνωστικής Ικανότητας. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.