Ερωτηματολόγιο για την Κλίμακα Συμπεριφοράς στο Προσχολικό Παιχνίδι [PPBS-16]

Σύντομη Περιγραφή

Η κλίμακα αποτελείται από 16 προτάσεις, οι οποίες αξιολογούνται από τους εκπαιδευτικούς με τη χρήση πενταβάθμιας κλίμακας τύπου Likert (1 = ποτέ έως 5 = πολύ συχνά). Οι προτάσεις κατηγοριοποιούνται σε τέσσερις μορφές συμπεριφοράς κατά τη διάρκεια του ελεύθερου παιχνιδιού: (α) κοινωνικό παιχνίδι, (β) μοναχική-παθητική συμπεριφορά (solitary-passive), (γ) μοναχική-ενεργητική συμπεριφορά (solitary-active), και (δ) απόσυρση από το παιχνίδι (reticent behavior). Η κλίμακα αξιολογεί την ποιότητα και τη συχνότητα των μη κοινωνικών μορφών παιχνιδιού παιδιών προσχολικής ηλικίας.

Σκοπός

Ο σκοπός της κλίμακας είναι η αξιολόγηση των ποικίλων μορφών μοναχικής συμπεριφοράς παιδιών προσχολικής ηλικίας κατά τη διάρκεια του ελεύθερου παιχνιδιού στο νηπιαγωγείο. Μέσω της παρατήρησης των συμπεριφορών αυτών, δίνεται η δυνατότητα εντοπισμού ενδεχόμενων κοινωνικών δυσκολιών και ενίσχυσης της εκπαιδευτικής παρέμβασης.

Τρόπος Βαθμολόγησης

Οι προτάσεις αξιολογούνται από τον εκπαιδευτικό με κλίμακα από το 1 έως το 5, με το 1 να αντιστοιχεί στο “ποτέ” και το 5 στο “πολύ συχνά”. Οι συνολικές βαθμολογίες κυμαίνονται από 16 έως 80 μονάδες. Η αξιολόγηση αφορά τη συχνότητα με την οποία το παιδί εκδηλώνει συγκεκριμένες μορφές συμπεριφοράς κατά τη διάρκεια του ελεύθερου παιχνιδιού.

Εγκυρότητα

Η κλίμακα διαθέτει καλή φαινομενική εγκυρότητα. Επιπλέον, παρουσιάζει στατιστικά σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στο μοναχικό παιχνίδι και σε άλλες μεταβλητές που εκτιμώνται από τον εκπαιδευτικό, όπως οι κοινωνικές δεξιότητες του παιδιού (r = 0,48), γεγονός που ενισχύει την εννοιολογική εγκυρότητα του εργαλείου.

Αξιοπιστία

Η αξιοπιστία μεταξύ βαθμολογητών είναι πολύ υψηλή και θεωρείται ικανοποιητική (Cohen’s Kappa = 0,94). Ο δείκτης εσωτερικής συνέπειας Cronbach’s α για το σύνολο των προτάσεων είναι 0,87. Η αξιοπιστία ημικλιβάντων (test–retest) υπολογίστηκε στο 0,80, γεγονός που επιβεβαιώνει τη σταθερότητα του εργαλείου.

Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων

Η κλίμακα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον εντοπισμό παιδιών που εμφανίζουν αυξημένη μοναχική ή αποσυρμένη συμπεριφορά, συμβάλλοντας στην πρώιμη ανίχνευση κοινωνικών δυσκολιών και στην ανάπτυξη παρεμβατικών στρατηγικών. Οι επιμέρους υποκλίμακες επιτρέπουν τη στοχευμένη κατανόηση του είδους μοναχικού παιχνιδιού, και τα δεδομένα μπορούν να συσχετιστούν με δημογραφικά, κοινωνικά ή αναπτυξιακά χαρακτηριστικά.

Βιβλιογραφία

Coplan, R. J., & Rubin, K. H. (1998). Exploring and assessing non-social play in the preschool: The development and validation of the Preschool Play Behavior Scale. Social Development, 7(2), 72–91.
Καλύβα, Ε., Δημοπούλου, Σ., & Φιλίππου, Ο. (2004). Η φύση του μη κοινωνικού παιχνιδιού των παιδιών χωρίς αδέρφια στο νηπιαγωγείο. Ανακοίνωση στο Δ’ Πανελλήνιο Συνέδριο «Μάθηση και Διδασκαλία στην Κοινωνία της Γνώσης».