Ερωτηματολόγιο για τον Φόβο, το Εργασιακό Στρες και την Επαγγελματική Εξουθένωση Επαγγελματιών Υγείας κατά την Πανδημία COVID-19 [QOF-47]

Περιγραφή Ερωτηματολογίου

Το ερωτηματολόγιο που χρησιμοποιήθηκε στην παρούσα μελέτη αποτελείται από τρεις επιστημονικά τεκμηριωμένες κλίμακες. Συγκεκριμένα, περιλαμβάνει την κλίμακα FCV-19S για τη μέτρηση του φόβου για τον COVID-19, την κλίμακα DASS-21 για την αξιολόγηση των επιπέδων κατάθλιψης, άγχους και στρες, καθώς και την ελληνική έκδοση της κλίμακας Copenhagen Burnout Inventory (CBI-GR), η οποία καταγράφει την επαγγελματική εξουθένωση σε τρεις διαστάσεις: προσωπική, εργασιακή και εξουθένωση από τους ασθενείς. Το ερωτηματολόγιο διανεμήθηκε ανώνυμα και αυτοσυμπληρώθηκε από 157 επαγγελματίες υγείας του Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης “Άγιος Παύλος”.

Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων

Η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με το στατιστικό πακέτο IBM SPSS Version 23. Η στατιστική επεξεργασία περιλάμβανε περιγραφική και επαγωγική στατιστική. Στο πλαίσιο της περιγραφικής ανάλυσης υπολογίστηκαν μέσοι όροι, ποσοστά και τυπικές αποκλίσεις. Επιπλέον, κάθε εργαλείο αναλύθηκε ξεχωριστά, ενώ πραγματοποιήθηκαν και συσχετίσεις με τα δημογραφικά στοιχεία των συμμετεχόντων. Η επαγωγική στατιστική στόχευε στη διερεύνηση της ύπαρξης στατιστικά σημαντικών διαφορών μεταξύ των μεταβλητών, όπως φύλο, ειδικότητα, ηλικία και έτη προϋπηρεσίας.

Στόχος

Ο κύριος στόχος του ερωτηματολογίου ήταν η αποτύπωση του επιπέδου φόβου που ένιωθαν οι επαγγελματίες υγείας για την πανδημία του COVID-19, η αξιολόγηση των επιπέδων άγχους, στρες και κατάθλιψης, καθώς και η μέτρηση της επαγγελματικής εξουθένωσης. Η μελέτη επιδίωξε, επίσης, να καταγράψει πιθανές διαφορές στα παραπάνω επίπεδα ανάλογα με το φύλο, την επαγγελματική θέση, την εργασιακή εμπειρία και το είδος της κλινικής (COVID ή άλλη).

Βαθμονόμηση

Η βαθμονόμηση των εργαλείων έγινε βάσει των προτύπων κάθε κλίμακας. Η κλίμακα FCV-19S αποτελείται από 7 ερωτήσεις με κλίμακα Likert 5 σημείων και συνολικό σκορ από 7 έως 35, όπου υψηλότερο σκορ υποδηλώνει μεγαλύτερο φόβο. Η κλίμακα DASS-21 περιλαμβάνει 21 ερωτήσεις σε τρεις υποκλίμακες (στρες, άγχος, κατάθλιψη) και το σκορ κάθε υποκλίμακας προκύπτει με διπλασιασμό των επιμέρους τιμών. Ανάλογα με το άθροισμα, καθορίζεται η ένταση της ψυχικής δυσφορίας (ήπια, μέτρια, σοβαρή, εξαιρετικά σοβαρή). Η κλίμακα CBI-GR περιλαμβάνει 19 ερωτήσεις και υπολογίζει ποσοστιαία το επίπεδο εξουθένωσης για κάθε διάσταση (προσωπική, εργασιακή, εξουθένωση από ασθενείς), με τιμές από 0 έως 100%, όπου υψηλότερα ποσοστά δείχνουν αυξημένο κίνδυνο εξουθένωσης.

Βιβλιογραφία

Lovibond, P.F. & Lovibond, S.H. (1995). The structure of negative emotional states: Comparison of the DASS with the Beck Depression and Anxiety Inventories. Maslach, C., & Jackson, S. (1981). The measurement of experienced burnout. Ahorsu, D.K., Lin, C.-Y., Imani, V. et al. (2020). The Fear of COVID-19 Scale: Development and Initial Validation. Kristensen, T.S., Borritz, M., Villadsen, E., & Christensen, K.B. (2005). The Copenhagen Burnout Inventory.