Ερωτηματολόγιο Μέτρησης της Στοχαστικοκριτικής Σκέψης [RCI-5]
Σύντομη Περιγραφή
Το ΕΜΣΣ (Reasoning about Current Issues Test – RCI) είναι ένα ερωτηματολόγιο που στοχεύει στην αποτίμηση της στοχαστικοκριτικής σκέψης του ατόμου. Περιλαμβάνει πέντε «μη καλώς δομημένα» προβλήματα, δηλαδή προβληματικές καταστάσεις που δεν επιδέχονται μία μοναδική ορθή λύση. Το εργαλείο αξιολογεί την ικανότητα του ατόμου να αιτιολογεί και να επεξεργάζεται πληροφορίες με τρόπο δομημένο και κριτικό, λαμβάνοντας υπόψη το επίπεδο της σχετικής αβεβαιότητας της γνώσης.
Σκοπός
Σκοπός του εργαλείου είναι η μέτρηση της στοχαστικοκριτικής σκέψης, όπως αυτή ορίζεται στο μοντέλο του Reflective Judgment Model από τους King και Kitchener (1994). Το τεστ αξιολογεί τη μετάβαση του ατόμου από πιο απλοϊκές σε πιο περίπλοκες και ώριμες μορφές κατανόησης και κρίσης.
Τρόπος Βαθμολόγησης
Το ερωτηματολόγιο δίνει τρεις τύπους βαθμολογίας: (α) για κάθε πρόβλημα ξεχωριστά, (β) για όλα τα προβλήματα συνολικά, και (γ) για την τελική βαθμολογία στοχαστικοκριτικής σκέψης. Οι βαθμοί κυμαίνονται από το 1 έως το 7, σύμφωνα με τα επτά στάδια του μοντέλου αξιολόγησης. Στην πράξη, το εύρος των τιμών αξιολογείται ως εξής: 1-3 προενστοχαστική σκέψη, 4-5 ημιοστοχαστική σκέψη και 6-7 στοχαστική σκέψη.
Εγκυρότητα
Η εγκυρότητα του ΕΜΣΣ είναι περιεχομενική και βασίζεται στο μοντέλο αξιολόγησης της στοχαστικοκριτικής σκέψης. Υποστηρίζεται από τις ομοιότητες του εργαλείου με το DIT (Defining Issues Test) και το Reflective Judgment Interview. Παρόλο που δεν υπάρχει συσχέτιση του RCI με το RJI για την Ελλάδα, οι συγγραφείς θεωρούν ότι το εργαλείο πληροί τις βασικές προδιαγραφές εγκυρότητας.
Αξιοπιστία
Η εσωτερική συνέπεια του εργαλείου στην ελληνική του έκδοση βρέθηκε υψηλή, με Cronbach’s α = 0,83 (Ν = 50). Σε διεθνές επίπεδο, οι δείκτες κυμαίνονται από 0,70 έως 0,76.
Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων
Το ΕΜΣΣ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αποτίμηση γνωστικών δεξιοτήτων φοιτητών και ενήλικων εκπαιδευόμενων. Παρέχει τυποποιημένη βαθμολογία για κάθε επίπεδο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε έρευνες που αφορούν την εξέλιξη της κριτικής σκέψης. Χρησιμοποιήθηκε σε δείγμα 210 ενηλίκων (180 γυναίκες και 40 άνδρες), φοιτητών του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης.
Βιβλιογραφία
King, P. M., & Kitchener, K. S. (1994). Developing Reflective Judgement, Understanding and Promoting Intellectual Growth and Critical Thinking in Adolescents and Adults. San Francisco: Jossey-Bass.
King, P. M., Kitchener, K. S., & Wood, P. K. (1994). Research on the reflective judgment model.
King, P. M., & Mayhew, M. J. (2002). Moral judgement development in higher education: Insights from the Defining Issues Test. Journal of Moral Education, 33, 247–270.
Rest, J. R. (1979). Development in judging moral issues. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Καούστος, Μ. (2004). Το Μοντέλο Αξιολόγησης της Στοχαστικοκριτικής Σκέψης. Πρακτικά του Πανελληνίου Συνεδρίου του Πανεπιστημίου Αθηνών και του ΚΕΕΠΕΚ.
Ματασιούρας, Η. Γ. (2000). Θεωρία και Πράξη της Διδασκαλίας – Θεωρία της Διδασκαλίας: Η Προσωπική Θεωρία ως Πλαίσιο Στοχαστικο-κριτικής Ανάλυσης. Αθήνα: Gutenberg.