Ερωτηματολόγιο Περιγραφής Δοικητικής Συμπεριφοράς [SBDQ-48]

Σύντομη Περιγραφή

Το ερωτηματολόγιο περιλαμβάνει 48 δηλώσεις που αποτυπώνουν συμπεριφορές προϊσταμένων, οι οποίες σχετίζονται με δύο βασικούς παράγοντες: (α) υιοθέτηση ενός δομικού ρόλου-εργοκεντρισμού (20 δηλώσεις) και (β) προσοχή στον άνθρωπο-ανθρωποκεντρικότητα (28 δηλώσεις). Οι δηλώσεις αξιολογούνται από τους υφισταμένους με βάση τον βαθμό συμφωνίας τους για την παρουσία των συγκεκριμένων συμπεριφορών στον προϊστάμενό τους.

Σκοπός

Το εργαλείο εξετάζει τη διοικητική συμπεριφορά και συγκεκριμένα:
(1) τον τρόπο με τον οποίο ο προϊστάμενος οργανώνει, καθοδηγεί και ελέγχει την εργασία (εργοκεντρικός ρόλος), και
(2) την ανθρωποκεντρική του προσέγγιση προς τους υφισταμένους, δείχνοντας κατανόηση, υποστήριξη και σεβασμό.

Τρόπος Βαθμολόγησης

Η αξιολόγηση γίνεται σε πενταβάθμια κλίμακα (0=ελάχιστη συμφωνία έως 4=μέγιστη συμφωνία). Οι συνολικές βαθμολογίες για κάθε υποκλίμακα (εργοκεντρική και ανθρωποκεντρική) υπολογίζονται μέσω της άθροισης ή του μέσου όρου των σχετικών δηλώσεων.

Εγκυρότητα

Η εγκυρότητα του εργαλείου στην αγγλική του μορφή θεωρείται ικανοποιητική και έχει τεκμηριωθεί σε σειρά μελετών (Fleishman, 1953· Bass, 1990). Στην ελληνική προσαρμογή, δεν έχουν αναφερθεί σημαντικές αποκλίσεις από την αρχική δομή.

Αξιοπιστία

Ο δείκτης εσωτερικής συνέπειας Cronbach’s α για τον ανθρωποκεντρικό παράγοντα (12 δηλώσεις) είναι 0,92, ενώ για τον εργοκεντρικό παράγοντα (7 δηλώσεις) είναι 0,80, υποδηλώνοντας υψηλή αξιοπιστία.

Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων

Τα δεδομένα μπορούν να αναλυθούν με περιγραφική στατιστική (μέσοι όροι, τυπικές αποκλίσεις) και συγκριτική ανάλυση (π.χ. t-test, ANOVA), προκειμένου να εντοπιστούν διαφορές ανάλογα με χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων (π.χ. φύλο, θέση, εμπειρία). Το εργαλείο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για αξιολόγηση του διοικητικού στυλ σε οργανισμούς και για καθοδήγηση σε προγράμματα ηγεσίας και εκπαίδευσης στελεχών.

Βιβλιογραφία

Bass, B. M. (1990). Bass & Stogdill’s Handbook of Leadership. New York: Free Press.
Fleishman, E. A. (1953). The Description of Supervisory Behavior. Journal of Applied Psychology, 38, 1–6.
Σπυριδοπούλου, Α., & Τιλλέλη, Α. (1998). Η επίδραση των αξιών προϊσταμένων και υφισταμένων στην αποδοχή του στυλ διοίκησης. Διπλωματική εργασία, ΑΠΘ.
Stafyla, A. (2000). Change climate, work team and leadership style: An empirical study on Information Systems Users in Greece. Sixth Americas Conference on Information Systems, Long Beach, CA, USA.
Σταφυλά, Α. (2002). Κοινωνικο-ψυχολογικοί παράγοντες που συμβάλλουν στην υιοθέτηση του εργοκεντρικού ή ανθρωποκεντρικού ύφους άσκησης διοίκησης. Διδακτορική διατριβή, ΑΠΘ.