Δοκιμασία Πυραμίδες και Φοίνικες [PPTT-52]

Σκοπός Ερωτηματολογίου (κλίμακας)

Ο κύριος σκοπός της δοκιμασίας PPTT είναι η αξιολόγηση της σημασιολογικής γνώσης, της ικανότητας εννοιολογικής συσχέτισης και της πρόσβασης στη σημασιολογική μνήμη. Η δοκιμασία απευθύνεται σε ασθενείς με εγκεφαλικές βλάβες, όπως εγκεφαλικό επεισόδιο και τραυματισμούς εγκεφάλου, καθώς και σε άτομα με αφασικές διαταραχές ή νευροεκφυλιστικές παθήσεις, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ ή η σημασιολογική άνοια. Χρησιμοποιείται ευρέως σε ερευνητικά πλαίσια που αφορούν τη γλωσσική και γνωστική λειτουργία. Η ανάπτυξή της έγινε από τους Howard και Patterson το 1992.

Ανάλυση Ερωτηματολογίου (κλίμακας)

Η δοκιμασία PPTT αποτελείται από δύο μέρη: ένα με εικόνες και ένα με λέξεις. Στο μέρος με εικόνες, ο εξεταζόμενος καλείται να επιλέξει ανάμεσα σε δύο εικόνες εκείνη που σχετίζεται σημασιολογικά με μια κεντρική εικόνα, όπως για παράδειγμα η “Πυραμίδα” σχετίζεται περισσότερο με την “Άμμο” παρά με τον “Φοίνικα”. Στο μέρος με λέξεις, η διαδικασία είναι αντίστοιχη, όπου η επιλογή γίνεται ανάμεσα σε λέξεις, όπως π.χ. “Πυραμίδα” με “Αίγυπτος” αντί “Καρύδα”. Συνολικά, η δοκιμασία περιλαμβάνει 52 ερωτήσεις χωρίς να διαθέτει υποκλίμακες και μετρά την ικανότητα σημασιολογικής πρόσβασης και συσχέτισης.

Βαθμολόγηση Ερωτήσεων

Η βαθμολόγηση γίνεται με βάση τις σωστές και λανθασμένες απαντήσεις. Κάθε σωστή απάντηση δίνει έναν πόντο, ενώ η λανθασμένη μηδενίζεται. Η συνολική βαθμολογία προκύπτει ως ποσοστό σωστών απαντήσεων. Φυσιολογική απόδοση θεωρείται ποσοστό άνω του 90%, αν και αυτό επηρεάζεται από παράγοντες όπως η ηλικία και το μορφωτικό επίπεδο. Αντιθέτως, επίδοση κάτω από 75% υποδηλώνει πιθανά σημασιολογικά ελλείμματα.

Στατιστική Ανάλυση

Ο χρόνος που απαιτείται για την ολοκλήρωση της δοκιμασίας κυμαίνεται μεταξύ 15 και 20 λεπτών. Η δοκιμασία παρουσιάζει υψηλή ευαισθησία στην ανίχνευση σημασιολογικών βλαβών, διαφοροποιώντας αποτελεσματικά τα άτομα με σχετική παθολογία από τον υγιή πληθυσμό. Η αξιοπιστία της PPTT είναι υψηλή, με δείκτη εσωτερικής συνέπειας Cronbach’s α μεγαλύτερο από 0.85. Η ερμηνεία των αποτελεσμάτων βασίζεται στη γενική βαθμολογία, με υψηλά ποσοστά να δηλώνουν καλή σημασιολογική λειτουργία, ενώ χαμηλά ποσοστά ενδέχεται να αντανακλούν διαταραχές όπως άνοια ή αφασία.

Εγκυρότητα Ερωτηματολογίου (κλίμακας)

Η εγκυρότητα της δοκιμασίας υποστηρίζεται από τη συσχέτισή της με άλλες καθιερωμένες σημασιολογικές δοκιμασίες, όπως το Boston Naming Test. Επίσης, έχει επικυρωθεί για χρήση σε κλινικά πλαίσια που αφορούν αφασίες και άνοια.

Αξιοπιστία Ερωτηματολογίου (κλίμακας)

Η αξιοπιστία της PPTT παραμένει σε υψηλά επίπεδα, επιβεβαιούμενη από την εσωτερική της συνέπεια (Cronbach’s α > 0.85) καθώς και από την επαναληψιμότητα των αποτελεσμάτων σε διαδοχικές εφαρμογές.

Βιβλιογραφία

Στην ξένη βιβλιογραφία ξεχωρίζει το έργο των Howard και Patterson (1992), με τίτλο The Pyramids and Palm Trees Test: A test of semantic access from words and pictures, που αποτελεί και την πρωτογενή πηγή της δοκιμασίας. Συμπληρωματικά, αναφέρεται το άρθρο του Smith (2020) με τίτλο Recent advances in semantic memory assessment, το οποίο δημοσιεύτηκε στο Journal of Cognitive Neuroscience. Στην ελληνική βιβλιογραφία αναφέρεται το έργο του Παπαδόπουλου (2019) με τίτλο Νευροψυχολογικές δοκιμασίες στην κλινική πράξη, από τις Εκδόσεις Ψυχολογίας.

Λέξεις-κλειδιά

Σημασιολογική Μνήμη, Νευροψυχολογική Αξιολόγηση, Γλωσσικές Διαταραχές, PPTT, Έρευνα, Ψυχομετρικά Τεστ