Κλίμακα Εστίασης Ελέγχου του Rotter [LCS-29]

Σκοπός

Η κλίμακα σχεδιάστηκε για τη μέτρηση της έννοιας της εσωτερικής ή της εξωτερικής εστίασης των ενισχύσεων.

Σύντομη περιγραφή

Πρόκειται για μια κλασική και ευρέως χρησιμοποιούμενη κλίμακα που αποσκοπεί στον εντοπισμό της εστίασης του ελέγχου στους ενήλικες. Η κλίμακα κατατάσσει τα άτομα ανάλογα με το βαθμό στον οποίο θεωρούν προσωπική τους ευθύνη όσα τους συμβαίνουν. Πιο συγκεκριμένα, εξετάζεται αν τα άτομα αποδίδουν τους πόρους των ενισχυτικών ερεθισμάτων στον εαυτό τους ή σε εξωτερικούς παράγοντες. Εσωτερική εστίαση ελέγχου έχει το άτομο που πιστεύει ότι τα θετικά ή αρνητικά γεγονότα είναι αποτέλεσμα των πράξεών του και βρίσκονται υπό τον προσωπικό του έλεγχο. Αντιθέτως, άτομα με εξωτερική εστίαση θεωρούν ότι τα γεγονότα οφείλονται σε εξωτερικούς παράγοντες και ξεφεύγουν από τον προσωπικό τους έλεγχο. Η Κλίμακα Εστίασης Ελέγχου περιλαμβάνει 29 διπολικές αναγκαστικές επιλογές, στις οποίες κάθε ερώτηση περιέχει δύο περίπου αντίθετες προτάσεις και ο εξεταζόμενος καλείται να επιλέξει αυτή με την οποία συμφωνεί περισσότερο.

Δείγμα

Στην Ελλάδα, η κλίμακα χορηγήθηκε σε 26 γυναίκες και 26 άνδρες. Από αυτούς, το 27% ανήκε σε χαμηλό κοινωνικοοικονομικό επίπεδο, το 38% σε μεσαίο και το 35% σε υψηλό.

Τρόπος βαθμολόγησης

Η βαθμολόγηση γίνεται σύμφωνα με το πρωτότυπο σύστημα του Rotter. Από τις 29 ερωτήσεις, οι 23 συμβάλλουν στη συνολική βαθμολογία, ενώ οι υπόλοιπες 6 έχουν σχεδιαστεί ώστε να καθιστούν πιο δύσκολη τη διάκριση ανάμεσα στις απαντήσεις και δεν βαθμολογούνται. Καταμετρώνται οι απαντήσεις που υποδεικνύουν εξωτερική εστίαση ελέγχου. Άτομα που δίνουν περισσότερες από 8 τέτοιες απαντήσεις ταξινομούνται ως έχοντα εσωτερική εστίαση ελέγχου, ενώ εκείνα που δίνουν 6 έως 7 απαντήσεις κατατάσσονται στην κατηγορία της ουδέτερης εστίασης.

Εγκυρότητα

Η κλίμακα παρουσιάζει ικανοποιητική διακριτή εγκυρότητα και εγκυρότητα εννοιολογικής κατασκευής. Αναφορικά με τη δομή της, οι παραγοντικές αναλύσεις δείχνουν την ύπαρξη γενικού παράγοντα. Οι ορθογώνιες περιστροφές σύμφωνα με τη μέθοδο Varimax αποκαλύπτουν τέσσερις επιμέρους παράγοντες που ερμηνεύουν την εξωτερική εστίαση ελέγχου: (α) ο κόσμος είναι δύσκολος, (β) ο κόσμος είναι άδικος, (γ) ο κόσμος κυβερνιέται από την τύχη και (δ) επικρατεί πολιτική απάθεια.

Αξιοπιστία

Η κλίμακα επιδεικνύει καλή αξιοπιστία εσωτερικής συνέπειας, με δείκτες που κυμαίνονται από 0,69 έως 0,79. Παρουσιάζει επίσης καλή αξιοπιστία επαναληπτικών μετρήσεων (δείκτες από 0,49 έως 0,83) καθώς και αξιοπιστία σχετική με την ηλικία (δείκτης 0,65).

Κύριες βιβλιογραφικές πηγές

Λουμάκου, Μ. (1989). Στάσεις γονέων φανιλλευκουενριακών παιδιών και η συμβολή τους στα θεραπευτικά αποτελέσματα. Διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Rotter, J. B. (1966). Generalized expectancies for internal versus external control of reinforcements. Psychological Monographs, 80 (1, whole no. 609).