Ερωτηματολόγιο Βιωμάτων με τους Συνομηλίκους [PEQ-31]
Σύντομη Περιγραφή
Το Peer Experiences Questionnaire (PEQ) είναι ένα αυτοαναφερόμενο εργαλείο αξιολόγησης που στοχεύει στην καταγραφή εμπειριών επιθετικότητας και θυματοποίησης μεταξύ συνομηλίκων σε παιδιά και εφήβους. Το ερωτηματολόγιο αποτελείται από 31 δηλώσεις και εξετάζει τρεις βασικούς τύπους συμπεριφοράς: σωματική, λεκτική και σχεσιακή, τόσο από την οπτική του θύτη όσο και του θύματος. Έχει σχεδιαστεί για να αναγνωρίζει μοτίβα εκφοβισμού και να συμβάλλει στην κατανόηση των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων των παιδιών.
Σκοπός
Ο σκοπός του PEQ είναι να καταγράψει και να αξιολογήσει τη συχνότητα με την οποία τα παιδιά ή οι έφηβοι βιώνουν ή επιδεικνύουν επιθετική ή εκφοβιστική συμπεριφορά. Το εργαλείο αυτό μπορεί να συμβάλει στην ανίχνευση θυμάτων και δραστών εκφοβισμού, ώστε να σχεδιαστούν στοχευμένες παρεμβάσεις τόσο σε εκπαιδευτικά όσο και σε ερευνητικά πλαίσια. Παράλληλα, βοηθά στην ευαισθητοποίηση και την καλλιέργεια ενός ασφαλούς σχολικού περιβάλλοντος.
Τρόπος Βαθμολόγησης
Οι συμμετέχοντες καλούνται να αξιολογήσουν 31 δηλώσεις χρησιμοποιώντας μια πενταβάθμια κλίμακα Likert, όπου 0 σημαίνει “Ποτέ”, 1 “Σπάνια”, 2 “Μερικές φορές”, 3 “Συχνά” και 4 “Πάντα”. Οι δηλώσεις καλύπτουν εμπειρίες επιθετικότητας και θυματοποίησης και κατηγοριοποιούνται σε σωματική, λεκτική και σχεσιακή μορφή, τόσο για το ρόλο του θύτη όσο και του θύματος. Η συνολική βαθμολογία κάθε υποκλίμακας προκύπτει από το άθροισμα ή τον μέσο όρο των σχετικών δηλώσεων.
Εγκυρότητα
Το Peer Experiences Questionnaire έχει επιβεβαιωθεί ερευνητικά ως ένα αξιόπιστο και έγκυρο εργαλείο για τη μέτρηση της επιθετικότητας και της θυματοποίησης. Η δομή του επιβεβαιώνεται μέσω παραγοντικής ανάλυσης, ενώ οι υποκλίμακές του παρουσιάζουν διακριτότητα και υψηλή εννοιολογική συνοχή. Επιπλέον, τα αποτελέσματά του συσχετίζονται θετικά με άλλες μετρήσεις ψυχοκοινωνικών δυσκολιών, ενισχύοντας την εγκυρότητά του ως εργαλείο έρευνας και παρέμβασης.
Αξιοπιστία
Το PEQ παρουσιάζει υψηλή εσωτερική συνέπεια με τιμές του συντελεστή Cronbach’s alpha που ξεπερνούν το 0.80 στις περισσότερες υποκλίμακες. Η αξιοπιστία επαναληπτικής μέτρησης έχει επιβεβαιωθεί με θετικά αποτελέσματα σε σύντομα χρονικά διαστήματα, κάτι που ενισχύει τη χρηστικότητά του σε επαναλαμβανόμενες εφαρμογές για την παρακολούθηση της συμπεριφοράς.
Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων
Τα δεδομένα από το PEQ αναλύονται στατιστικά με βάση τον μέσο όρο ή το άθροισμα των απαντήσεων σε κάθε υποκλίμακα. Η ανάλυση μπορεί να περιλαμβάνει συγκριτικές μελέτες ανά φύλο, ηλικία ή εκπαιδευτικό περιβάλλον. Επιπλέον, χρησιμοποιούνται συσχετίσεις και παλινδρομήσεις για τη μελέτη της σχέσης των αποτελεσμάτων με άλλες ψυχολογικές μεταβλητές όπως το άγχος, η κατάθλιψη και η αυτοεκτίμηση. Τα δεδομένα αξιοποιούνται τόσο σε ατομικό επίπεδο για παρεμβάσεις όσο και σε ερευνητικό επίπεδο για την κατανόηση των κοινωνικών σχέσεων και του φαινομένου του εκφοβισμού.
Βιβλιογραφία
Prinstein, M. J., Boergers, J., & Vernberg, E. M. (2001). Overt and relational aggression in adolescents: Social-psychological adjustment of aggressors and victims. Journal of Clinical Child Psychology, 30(4), 479–491. Storch, E. A., & Masia-Warner, C. (2004). The Peer Experiences Questionnaire: Development and validation of a self-report measure of peer victimization and aggression. Journal of Youth and Adolescence, 33(6), 515–530. Holt, M. K., & Espelage, D. L. (2007). Peer victimization and suicide risk in children and adolescents. School Psychology Review, 36(3), 347–364.