Ερωτηματολόγιο Ευχάριστων Δραστηριοτήτων για Ηλικιωμένους [PES-OA-66]
Σύντομη Περιγραφή
Το Ερωτηματολόγιο Ευχάριστων Δραστηριοτήτων είναι ένα εργαλείο αυτοαναφοράς που περιλαμβάνει 66 δραστηριότητες και γεγονότα τα οποία θεωρούνται ευχάριστα από άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Οι συμμετέχοντες αξιολογούν τόσο τη συχνότητα με την οποία συμμετέχουν σε αυτές τις δραστηριότητες όσο και τον βαθμό ευχαρίστησης που αντλούν. Το ερωτηματολόγιο βασίζεται στο αρχικό Pleasant Events Schedule των MacPhillamy και Lewinsohn (1982) και έχει προσαρμοστεί στα ελληνικά δεδομένα από τον Γ. Κλεφτάρα, λαμβάνοντας υπόψη πολιτισμικές και κοινωνικές ιδιαιτερότητες.
Σκοπός
Σκοπός του εργαλείου είναι η καταγραφή και εκτίμηση των πηγών θετικής ενέργειας και ευχαρίστησης στους ηλικιωμένους, ώστε να χρησιμοποιηθεί για ερευνητικούς και κλινικούς σκοπούς, αλλά και για τον σχεδιασμό προγραμμάτων ενίσχυσης της ψυχολογικής ευημερίας τους.
Τρόπος Βαθμολόγησης
Οι συμμετέχοντες απαντούν δύο φορές σε κάθε δραστηριότητα:
(α) Σημειώνουν τη συχνότητα συμμετοχής τους κατά τον τελευταίο μήνα σε κλίμακα από 0 (ποτέ) έως 7 (πάνω από 7 φορές).
(β) Βαθμολογούν τον βαθμό ευχαρίστησης που αντλούν από τη δραστηριότητα σε κλίμακα τριών βαθμίδων (1 = ελάχιστη ευχαρίστηση, 2 = μέτρια ευχαρίστηση, 3 = μεγάλη ευχαρίστηση).
Μπορούν να υπολογιστούν επιμέρους και συνολικοί δείκτες θετικής ενέργειας, καθώς και συνδυαστικοί δείκτες που αφορούν τόσο τη συχνότητα όσο και την ένταση της ευχαρίστησης.
Εγκυρότητα
Το ερωτηματολόγιο παρουσιάζει καλή εγκυρότητα, όπως προκύπτει από συγκρίσεις μεταξύ βαθμολογιών του εργαλείου και αξιολογήσεων καταστάσεων ζωής, καθώς και από παραγοντικές αναλύσεις που δείχνουν συνεπή ομαδοποίηση των δραστηριοτήτων σε θεματικές κατηγορίες. Η ελληνική προσαρμογή έχει δείξει συμβατότητα με τα ευρήματα των διεθνών εκδόσεων.
Αξιοπιστία
Το εργαλείο διαθέτει υψηλή αξιοπιστία επαναληπτικών μετρήσεων σε χρονικά διαστήματα ενός, δύο και τριών μηνών, επιδεικνύοντας σταθερότητα στις απαντήσεις των συμμετεχόντων και υψηλή εσωτερική συνέπεια.
Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων
Η ανάλυση περιλαμβάνει τον υπολογισμό συνολικών και επιμέρους δεικτών συχνότητας και ευχαρίστησης, καθώς και τη σύγκρισή τους με κριτήρια όπως η ψυχολογική κατάσταση, η κοινωνική δραστηριότητα και η ποιότητα ζωής. Τα δεδομένα μπορούν να αξιοποιηθούν για τον σχεδιασμό ψυχοκοινωνικών παρεμβάσεων, την παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας προγραμμάτων και την ενίσχυση της ευζωίας των ηλικιωμένων.
Βιβλιογραφία
Ερεχτελής, Σ., & Καραμπατζάκη, Κ. (1999). Καταθλιπτική συμπτωματολογία και ευχάριστες δραστηριότητες στους ηλικιωμένους. Πτυχιακή εργασία (επιβλέπων: Γ. Κλεφτάρας), ΤΕΙ Αθήνας.
Gallagher, D., & Thompson, L. W. (1981). Depression in the elderly: A behavioral treatment manual. University of Southern California: Ethel Percy Andrus Gerontology Center.
Klefataras, G. (1988). La dépression chez les personnes âgées: les événements et les activités agréables et désagréables ainsi que l’aptitude cognitive à résoudre des problème