Ερωτηματολόγιο PSYCHLOPS [POP-4]
Σύντομη Περιγραφή
Το PSYCHLOPS είναι ένα αυτοσυμπληρούμενο ερωτηματολόγιο που έχει σχεδιαστεί ώστε να καταγράφει τις ψυχολογικές δυσκολίες ενός ατόμου, όπως τις περιγράφει ο ίδιος. Αποτελείται από ελεύθερου κειμένου διατυπωμένες ερωτήσεις (π.χ. «Ποιο είναι το πρόβλημα που σε απασχολεί περισσότερο;») και ζητά την αξιολόγησή τους σε κλίμακα έντασης. Η έκδοση PSYCHLOPS Kids έχει προσαρμοστεί για παιδιά ηλικίας 7–13 ετών και περιλαμβάνει τόσο ποσοτικές όσο και ποιοτικές απαντήσεις, επιτρέποντας στο παιδί να αναδείξει τα ζητήματα που του φαίνονται σημαντικά
Σκοπός
Το PSYCHLOPS έχει σχεδιαστεί ως πελατογενές (client‑generated) εργαλείο, ώστε να καταγράφει τα προσωπικά προβλήματα του χρήστη και να αξιολογεί την αλλαγή κατά τη διάρκεια θεραπείας ή συμβουλευτικής. Η έκδοση Kids επιτρέπει την καταγραφή απόψεων των παιδιών για το τι τους απασχολεί και την αξιολόγηση της πορείας της συνεργασίας μέσα από δοκιμές όπως η δραματοθεραπεία
Τρόπος Βαθμολόγησης
Οι συμμετέχοντες περιγράφουν έως δύο προβλήματα και αξιολογούν την ένταση τους σε κλίμακα από 0 έως 5. Ακολουθούν ερωτήσεις για την επίδραση του προβλήματος στη λειτουργικότητα και την ευεξία τους. Η συνολική βαθμολογία PSYCHLOPS προκύπτει από τα ερωτήματα: Προβλήματα (Problem domain), Λειτουργικότητα (Function domain) και Ευεξία (Wellbeing). Η μέγιστη βαθμολογία είναι 20 και χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της αλλαγής μεταξύ αρχικής και μεταθεραπευτικής κατάστασης.
Εγκυρότητα
Το PSYCHLOPS εμφανίζει καλή εννοιολογική και ταυτόχρονη εγκυρότητα: οι αλλαγές στη βαθμολογία συσχετίζονται με την υποκειμενική αυτοεκτίμηση της αλλαγής και με εργαλεία όπως το CORE‑OM και HADS (Spearman’s rho περίπου 0.47–0.61). Στην έκδοση Kids, η συσχέτιση με το SDQ έδειξε ότι η PSYCHLOPS Kids παρουσιάζει μεγαλύτερη ανταπόκριση αλλαγής στο πεδίο των «προβλημάτων» σε σχέση με μια τυποποιημένη κλίμακα (SDQ).
Αξιοπιστία
Η εσωτερική συνέπεια στη συνολική βαθμολογία κινείται μεταξύ Cronbach’s α = 0,75 έως 0,83, καθώς και σωστή αξιοπιστία επαναληπτικών μετρήσεων (ICC ≈ 0,70). Η έκδοση Kids εμφάνισε μέτρια έως καλή αξιοπιστία και μετρήσιμη ανταπόκριση (effect size ≈ 0,51) μετά από παρέμβαση δραματοθεραπείας.
Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων
Η κάθε απάντηση μπορεί να αξιολογηθεί ποσοτικά (βαθμοί σε κάθε domain), ενώ το ελεύθερο κείμενο επιτρέπει ποιοτική ανάλυση για την καταγραφή θεμάτων σημαντικών για τον χρήστη. Τα δεδομένα χρησιμοποιούνται για την παρακολούθηση της αλλαγής κατά τη διάρκεια και μετά τη θεραπεία και μπορεί να συνοδεύονται από στατιστική ανάλυση (effect size, συσχέτιση με άλλα εργαλεία). Η έκδοση Kids είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στη συμμετοχή των παιδιών στη διαδικασία αξιολόγησης.
Βιβλιογραφία
Ashworth, M., Shepherd, M., Christey, J., Matthews, V., Wright, K., Parmentier, H., Robinson, S., & Godfrey, E. (2004). A client-centred psychometric instrument: the development of ‘PSYCHLOPS’ (Psychological Outcome Profiles).
Ashworth, M. et al. (2005). Measuring mental health outcomes in primary care: the psychometric properties of a new patient‑generated outcome measure, PSYCHLOPS.
Godfrey, E., Aubrey, M., Crockford, S., Haythorne, D., Kordowicz, M., & Ashworth, M. (2019). The development and testing of PSYCHLOPS Kids: a new child‑centred outcome measure.