Ερωτηματολόγιο για την Ποιότητα Ζωής στο Σακχαρώδη Διαβήτη [QOLID-89]
Σύντομη Περιγραφή
Το ερωτηματολόγιο QOLID-89 αποτελείται από 89 ερωτήσεις που διαμορφώνουν 20 διακριτούς παράγοντες, για καθέναν από τους οποίους υπολογίζεται ξεχωριστή βαθμολογία. Οι παράγοντες αφορούν την υγεία, τη συνολική ποιότητα ζωής, τη σωματική λειτουργικότητα, τους σωματικούς περιορισμούς σε ρόλους, την εργασία, την οδήγηση, την κοινωνική λειτουργικότητα, το άγχος, την κόπωση, τη συναισθηματική ευεξία, τη συγκέντρωση, τη χρήση υπολογιστικών μέσων, τη μνήμη, τη γλώσσα, τις επιδράσεις από τα φάρμακα, την κοινωνική υποστήριξη, την κοινωνική απομόνωση, την αλλαγή στην υγεία, τις ερωτικές σχέσεις και τη γενική υγεία. Το εργαλείο έχει τη δυνατότητα να αποτυπώνει συνολική βαθμολογία από 0 έως 100, με υψηλότερες τιμές να δηλώνουν καλύτερη ποιότητα ζωής. Ειδικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι ερωτήσεις 1, 2, 3, 49 και 89, οι οποίες σχετίζονται με τις απόψεις των ασθενών για την υγεία, τη γενική ποιότητα ζωής και την αλλαγή στην υγεία τους.
Σκοπός
Σκοπός του ερωτηματολογίου QOLID-89 είναι η εκτίμηση της ποιότητας ζωής σε ασθενείς που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και τύπου 2. Μέσω των πολλαπλών θεματικών ενοτήτων, αποτυπώνεται ο τρόπος με τον οποίο η ασθένεια επηρεάζει την καθημερινότητα και τη συνολική ευημερία του ατόμου, συμβάλλοντας έτσι στη βελτίωση της φροντίδας και των θεραπευτικών παρεμβάσεων.
Τρόπος Βαθμολόγησης
Η προσαρμοσμένη ελληνική έκδοση του QOLID-89 για άτομα με σακχαρώδη διαβήτη περιλαμβάνει τις ίδιες 89 ερωτήσεις με το αρχικό εργαλείο, διαρθρωμένες σε 20 παράγοντες. Κάθε παράγοντας βαθμολογείται ξεχωριστά και συνεισφέρει στον υπολογισμό του συνολικού δείκτη ποιότητας ζωής. Η μέγιστη συνολική βαθμολογία που μπορεί να επιτευχθεί είναι 100, υποδηλώνοντας την άριστη ποιότητα ζωής.
Εγκυρότητα
Το QOLID-89 αποτελεί προσαρμογή διεθνώς αναγνωρισμένου εργαλείου και έχει δοκιμαστεί στον ελληνικό πληθυσμό με σακχαρώδη διαβήτη, διατηρώντας τα βασικά ψυχομετρικά του χαρακτηριστικά. Καλύπτει σφαιρικά όλους τους σημαντικούς τομείς της ποιότητας ζωής, κάτι που εξασφαλίζει την περιεχομενική εγκυρότητά του και το καθιστά κατάλληλο για χρήση σε ερευνητικά και κλινικά περιβάλλοντα.
Αξιοπιστία
Ο δείκτης αξιοπιστίας Cronbach’s α κυμαίνεται από 0,78 έως 0,90 για τους είκοσι παράγοντες του ερωτηματολογίου, γεγονός που επιβεβαιώνει την υψηλή εσωτερική συνοχή του εργαλείου.
Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων
Το εργαλείο επιτρέπει την ανάλυση δεδομένων σε επίπεδο συνολικού δείκτη και επιμέρους θεματικών ενοτήτων. Τα αποτελέσματα μπορούν να αξιοποιηθούν για τη συγκριτική αξιολόγηση ομάδων ασθενών, τη μελέτη της επίδρασης δημογραφικών και κλινικών παραγόντων στην ποιότητα ζωής, καθώς και για τον σχεδιασμό στοχευμένων παρεμβάσεων στην υγεία. Οι πληροφορίες που αντλούνται από το QOLID-89 είναι πολύτιμες για γιατρούς, ψυχολόγους και επαγγελματίες υγείας.
Βιβλιογραφία
Πήτα, Ρ., Γρηγοριάδου, Ε., Ελευθερίου, Μ., Κουβάτσου, Σ., Διάγγελος, Τ., & Καραμήτσος, Δ. (2006). Ποιότητα ζωής και σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1. Ελληνικά Διαβητολογικά Χρονικά, 19(4), 282–294. Πήτα, Ρ. Κ. (2004). Πρακτικά 18ου Ετήσιου Συνεδρίου Διαβητολογικής Εταιρείας Βόρειας Ελλάδας. Διαβητικός τύπος 1: ποιότητα ζωής, δημογραφικά στοιχεία και χειρισμός του διαβήτη τύπου 1. Πήτα, Ρ. κ.ά. (2006). Κατάθλιψη, κόπωση και ποιότητα ζωής στο σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2: ανάλυση ψυχολογικών και διατροφικών συνηθειών. Πήτα, Ρ., Fotakopoulou, O., Kiosseoglou, G., Zafiri, M., Roikou, K., Simos, G., Diaggelos, T., & Karamitsos, D. (2004). Depression and quality of life in patients with diabetes mellitus. Hippokratia, 6(1), 44–48. Vickrey, B. G., Perrine, K., Hays, R. D., et al. (1993). Quality of Life in Epilepsy QOLIE-89. Santa Monica, CA: Rand.