Κλίμακα Μέτρησης της Αυτοαντίληψης των Εφήβων [SPPA-45]
Σύντομη Περιγραφή
Η κλίμακα αποτελείται από 45 προτάσεις, οργανωμένες σε έξι επιμέρους τομείς αυτοαντίληψης. Οι τομείς αυτοί είναι: σχολική επίδοση, φυσική εμφάνιση, κοινωνική αποδοχή, αθλητική ικανότητα, εργασιακή ικανότητα και ποιότητα σχέσεων με συνομηλίκους. Οι ερωτήσεις διατυπώνονται ως δηλώσεις και ο έφηβος καλείται να επιλέξει την πρόταση που τον/την εκφράζει περισσότερο.
Σκοπός
Η κλίμακα στοχεύει στη μέτρηση της αυτοαντίληψης των εφήβων σε διαφορετικούς τομείς της καθημερινής τους ζωής. Μέσω αυτής της αξιολόγησης, είναι δυνατή η διερεύνηση της αντίληψης που έχουν οι έφηβοι για τον εαυτό τους, τόσο στις διαπροσωπικές τους σχέσεις όσο και στις ακαδημαϊκές ή άλλες δραστηριότητές τους.
Τρόπος Βαθμολόγησης
Η απάντηση δίνεται σε τετράβαθμη κλίμακα, χωρίς ουδέτερη επιλογή, με σκοπό την αποφυγή μεσαίας απάντησης. Οι συμμετέχοντες επιλέγουν μία από τις δύο προτάσεις που τους περιγράφει καλύτερα και στη συνέχεια δηλώνουν αν αυτό που επέλεξαν ισχύει πολύ ή λίγο για εκείνους. Οι απαντήσεις βαθμολογούνται από 1 έως 4, με υψηλότερη τιμή να υποδηλώνει υψηλότερη αυτοαντίληψη στον αντίστοιχο τομέα.
Εγκυρότητα
Η εννοιολογική εγκυρότητα της κλίμακας υποστηρίζεται θεωρητικά και εμπειρικά, ενώ η συγκριτική ανάλυση με άλλα ψυχομετρικά εργαλεία δείχνει ισχυρή συσχέτιση με συναφείς έννοιες. Η ελληνική προσαρμογή της κλίμακας έχει πραγματοποιηθεί με σεβασμό στα πολιτισμικά συμφραζόμενα και έχει χρησιμοποιηθεί σε ποικίλα δείγματα.
Αξιοπιστία
Οι δείκτες εσωτερικής αξιοπιστίας (Cronbach’s α) για τις επιμέρους κλίμακες κυμαίνονται από 0.63 έως 0.85, ενώ για την ελληνική προσαρμογή καταγράφηκαν τιμές από 0.90 έως 0.94 για τις επιμέρους υποκλίμακες. Οι τιμές αυτές υποδηλώνουν υψηλό βαθμό εσωτερικής συνοχής.
Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων
Η ανάλυση των αποτελεσμάτων γίνεται με υπολογισμό του μέσου όρου για κάθε μία από τις έξι επιμέρους κλίμακες. Τα δεδομένα μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο σε ερευνητικά πλαίσια όσο και σε εκπαιδευτικά ή συμβουλευτικά προγράμματα, προκειμένου να εντοπιστούν οι περιοχές στις οποίες ο έφηβος εμφανίζει χαμηλή ή υψηλή αυτοαντίληψη. Τα αποτελέσματα επιτρέπουν τη διαμόρφωση κατάλληλων παρεμβάσεων για τη βελτίωση της αυτοεικόνας και της ενίσχυσης της αυτοεκτίμησης των εφήβων.
Βιβλιογραφία
Harter, S. (1988). Manual for the Self-Perception Profile for Adolescents. Denver, CO: University of Denver Press. Harter, S. (1999). The construction of the self: Developmental and sociocultural foundations. New York: Guilford Press. Τζέλη, Γ. (2001). Η αυτοαντίληψη των εφήβων: Παλινδρόμηση στη σχολική ηλικία. Διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Πατρών. Τζέλη, Γ., & Παπανούτσου, Ε. (2003). Αυτοαντίληψη και επίδοση των εφήβων: Η ελληνική εικόνα. Μέτροχος, 6, 127-136.