Κλίμακα Εμπειρίας [TES-7]
Σύντομη Περιγραφή
Η Κλίμακα Εμπειρίας (Experiencing Scale – ES) είναι ένα ψυχομετρικό εργαλείο που αναπτύχθηκε από τον Carl Rogers και τους συνεργάτες του και χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση του βάθους προσωπικής εμπλοκής και της συναισθηματικής επεξεργασίας ενός ατόμου κατά τη διάρκεια ψυχοθεραπευτικών ή αυτοαναφορικών αφηγήσεων. Η κλίμακα καταγράφει την ικανότητα του ατόμου να βιώνει και να εκφράζει εσωτερικές εμπειρίες με αυξανόμενα επίπεδα ενσυνείδητης επεξεργασίας.
Σκοπός
Σκοπός της Κλίμακας Εμπειρίας είναι να αποτυπώσει το βάθος της εμπλοκής του ατόμου στη δική του εσωτερική εμπειρία, ιδιαίτερα σε θεραπευτικά ή συμβουλευτικά πλαίσια. Η κλίμακα επιτρέπει την αξιολόγηση της διεργασίας αυτοανακάλυψης, της συναισθηματικής σύνδεσης και της προσωπικής αλλαγής μέσα από την παρατήρηση ή απομαγνητοφώνηση της γλωσσικής έκφρασης.
Τρόπος Βαθμολόγησης
Η Κλίμακα Εμπειρίας αποτελείται από 7 διακριτά επίπεδα (1 έως 7), τα οποία αντιπροσωπεύουν διαβαθμίσεις βάθους εσωτερικής εμπειρίας. Το επίπεδο 1 υποδηλώνει καθαρά εξωτερικές, μη προσωπικές δηλώσεις, ενώ το επίπεδο 7 αφορά έντονη προσωπική βίωση, ενσυνείδηση και εσωτερική ενσωμάτωση. Η αξιολόγηση πραγματοποιείται από εκπαιδευμένους κριτές που βαθμολογούν λεκτικά αποσπάσματα ή θεραπευτικούς διαλόγους, με βάση προκαθορισμένα κριτήρια.
Εγκυρότητα
Η κλίμακα έχει αποδειχθεί έγκυρη σε διάφορες ερευνητικές και θεραπευτικές εφαρμογές. Παρουσιάζει ισχυρή εννοιολογική και κατασκευαστική εγκυρότητα, καθώς συνδέεται με έννοιες όπως η αυτογνωσία, η θεραπευτική πρόοδος και η συναισθηματική αυθεντικότητα. Η ES έχει επίσης συσχετιστεί θετικά με θετικές θεραπευτικές εκβάσεις, ιδιαίτερα σε προσωποκεντρικές και βιωματικές θεραπείες.
Αξιοπιστία
Η Κλίμακα Εμπειρίας έχει υψηλή διαβαθμιστική αξιοπιστία μεταξύ ανεξάρτητων κριτών, όταν χρησιμοποιείται από κατάλληλα εκπαιδευμένα άτομα. Οι δείκτες διακρίβωσης (inter-rater reliability) κυμαίνονται συνήθως από 0.70 έως 0.90, ανάλογα με το πλαίσιο και τη φύση των λεκτικών αποσπασμάτων.
Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων
Τα δεδομένα από την Κλίμακα Εμπειρίας αναλύονται συνήθως με βάση τον μέσο όρο ή το μέγιστο επίπεδο εμπειρίας ανά απόσπασμα ή συνεδρία. Οι αναλύσεις μπορούν να περιλαμβάνουν διαχρονική εξέλιξη του επιπέδου εμπειρίας μέσα στη θεραπεία, συσχετίσεις με αποτελέσματα ψυχοθεραπείας ή ποιοτικές αναλύσεις της συναισθηματικής διεργασίας. Το εργαλείο χρησιμοποιείται κυρίως σε ποιοτικά ή μικτά ερευνητικά σχέδια και αποτελεί βασικό δείκτη βιωματικής εμπλοκής σε ψυχοθεραπευτική αξιολόγηση.
Βιβλιογραφία
Klein, M. H., Mathieu-Coughlan, P., & Kiesler, D. J. (1986). The Experiencing Scale: A research and training manual. Madison, WI: University of Wisconsin.
Gendlin, E. T. (1967). A theory of personality change. In L. D. Levis (Ed.), Personal change and psychotherapy. New York: Columbia University Press.
Elliott, R., & Shapiro, D. A. (1992). Client and therapist as analysts of significant events. In S. Toukmanian & D. Rennie (Eds.), Psychotherapy process research: Paradigmatic and narrative approaches (pp. 163–186). Thousand Oaks, CA: Sage.