Κλίμακα Διαπροσωπικής Ανταπόκρισης [IRI-4]

Περιγραφή Ερωτηματολογίου

Η Κλίμακα Διαπροσωπικής Ανταπόκρισης (Interpersonal Reactivity Index – IRI) του M. H. Davis είναι ένα αυτοσυμπληρούμενο ερωτηματολόγιο που αποσκοπεί στη μέτρηση της γενικής ικανότητας ενός ατόμου να εμφανίζει ενσυναίσθηση. Η ενσυναίσθηση θεωρείται πολύπαραγοντική έννοια και η κλίμακα περιλαμβάνει τέσσερις επιμέρους διαστάσεις: Ανάληψη της Προοπτικής του Άλλου (γνωστική διάσταση), Φαντασία (συναισθηματική ταύτιση με φανταστικούς χαρακτήρες), Ενσυναισθητική Συμπόνια (συναισθηματική ανταπόκριση προς άλλους) και Προσωπική Δυσφορία (προσωπικά αρνητικά συναισθήματα ως αντίδραση στη δυσφορία των άλλων). Το ερωτηματολόγιο αποτελείται από 28 ερωτήσεις, κατανεμημένες ισομερώς σε τέσσερις υποκλίμακες (7 ερωτήσεις ανά υποκλίμακα).

Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων

Η ελληνική έκδοση του IRI προσαρμόστηκε από τους Γ. Τσίτσα, Μ. Θεοδοσοπούλου και Μ. Μαλικιώση-Λοΐζου και χορηγήθηκε σε δείγμα 600 φοιτητών, εκ των οποίων 250 προέρχονταν από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και 350 από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Ο μέσος όρος ηλικίας των φοιτητών ήταν περίπου 22 ετών. Η ψυχομετρική αξιολόγηση της ελληνικής εκδοχής έδειξε ικανοποιητική εσωτερική συνέπεια με τιμές Cronbach’s α από 0,71 έως 0,77 και επαναληπτική αξιοπιστία από 0,62 έως 0,71. Τα δεδομένα του ερωτηματολογίου μπορούν να αξιοποιηθούν σε κοινωνικές και αναπτυξιακές επιστήμες, για την αξιολόγηση της ενσυναίσθησης σε ειδικούς πληθυσμούς, καθώς και για τον σχεδιασμό και την αξιολόγηση ψυχολογικών και παιδαγωγικών παρεμβάσεων.

Στόχος

Η κλίμακα μετρά την ενσυναίσθηση, δηλαδή την ικανότητα ενός ατόμου να κατανοεί και να συμμερίζεται τα συναισθήματα ή τις εμπειρίες ενός άλλου προσώπου. Οι τέσσερις διαστάσεις του εργαλείου επιτρέπουν μια πολυδιάστατη και λεπτομερή κατανόηση της ενσυναίσθησης.

Βαθμονόμηση

Κάθε μία από τις 28 ερωτήσεις βαθμολογείται σε μια κλίμακα 5 σημείων, όπου 0 σημαίνει «δεν με περιγράφει καθόλου» και 4 σημαίνει «με περιγράφει πολύ καλά». Οι τιμές κάθε υποκλίμακας προκύπτουν από το άθροισμα των επτά σχετικών απαντήσεων, με αποτέλεσμα εύρος τιμών από 0 έως 28 ανά υποκλίμακα. Υψηλότερες βαθμολογίες σε κάθε υποκλίμακα υποδηλώνουν υψηλότερη ενσυναίσθηση στη συγκεκριμένη διάσταση.

Βιβλιογραφία

Davis, M. H. (1980). A multidimensional approach to individual differences in empathy. JSAS Catalog of Selected Documents in Psychology, 10(4), 85.
Μαλικιώση-Λοΐζου, Μ. (2003). Μια κριτική ματιά στην ενσυναίσθηση. Ψυχολογία, 10(2-3), 295-309.