Πεποιθήσεις Αυτοαποτελεσματικότητας [SEB-8]
Σύντομη Περιγραφή
Η Κλίμακα Πεποιθήσεων Αυτοαποτελεσματικότητας αποτελεί μέρος του ευρύτερου ερωτηματολογίου Motivated Strategies for Learning Questionnaire (MSLQ) των Pintrich και De Groot (1990). Στην ελληνική της προσαρμογή περιλαμβάνει 8 δηλώσεις που αξιολογούν τις πεποιθήσεις των μαθητών σχετικά με την ικανότητά τους να επιτυγχάνουν σε σχολικά γνωστικά αντικείμενα, όπως τα Μαθηματικά και η Γλώσσα.
Σκοπός
Σκοπός της κλίμακας είναι η μέτρηση των πεποιθήσεων αυτοαποτελεσματικότητας μαθητών απέναντι σε συγκεκριμένα μαθησιακά καθήκοντα. Η έννοια της αυτοαποτελεσματικότητας αναφέρεται στην προσωπική εκτίμηση του ατόμου για την ικανότητά του να οργανώσει και να εκτελέσει ενέργειες που απαιτούνται για την επιτυχή ολοκλήρωση μιας εργασίας. Η καταγραφή αυτών των πεποιθήσεων είναι κρίσιμη για την κατανόηση της σχολικής επίδοσης και της μαθησιακής κινητοποίησης.
Τρόπος Βαθμολόγησης
Η κλίμακα περιλαμβάνει 8 προτάσεις. Οι μαθητές καλούνται να δηλώσουν τον βαθμό συμφωνίας τους χρησιμοποιώντας πενταβάθμια κλίμακα Likert (1 = Διαφωνώ απόλυτα έως 5 = Συμφωνώ απόλυτα). Η συνολική βαθμολογία υπολογίζεται με τον μέσο όρο των απαντήσεων στις 8 ερωτήσεις. Υψηλότερες τιμές υποδηλώνουν υψηλότερη αντίληψη αυτοαποτελεσματικότητας.
Εγκυρότητα
Η εγκυρότητα της κλίμακας έχει επιβεβαιωθεί μέσω παραγοντικής ανάλυσης με ορθογώνια περιστροφή τύπου Varimax. Η ανάλυση ανέδειξε την ύπαρξη ενός ενιαίου παράγοντα, με υψηλές φορτίσεις που κυμαίνονται από 0,64 έως 0,83, ενισχύοντας την κατασκευαστική εγκυρότητα του εργαλείου.
Αξιοπιστία
Η αξιοπιστία της κλίμακας είναι υψηλή. Η εσωτερική συνέπεια, όπως μετρήθηκε με τον δείκτη Cronbach’s alpha, ήταν 0,90, γεγονός που αποδεικνύει τη σταθερότητα και τη συνοχή των απαντήσεων μεταξύ των επιμέρους ερωτήσεων της κλίμακας.
Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων
Η ανάλυση των δεδομένων γίνεται με υπολογισμό του μέσου όρου της συνολικής βαθμολογίας ή ανά φύλο/τάξη/γνωστικό αντικείμενο. Τα αποτελέσματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την πρόβλεψη της σχολικής επίδοσης, την αποτίμηση ψυχοεκπαιδευτικών παρεμβάσεων ή την αναγνώριση μαθητών με χαμηλή αυτοεκτίμηση ως προς τις ικανότητές τους. Η χρήση της κλίμακας είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στην εκπαιδευτική ψυχολογία και στην έρευνα για τις στρατηγικές μάθησης.
Βιβλιογραφία
Pintrich, P. R., & De Groot, E. V. (1990). Motivational and self-regulated learning components of classroom academic performance. Journal of Educational Psychology, 82(1), 33–40.
Λεονταρή, Α., & Γωνίδα, Ε. (Προσαρμογή). Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας & Τμήμα Ψυχολογίας, ΑΠΘ.