Δοκιμασία Κατανόησης Υπαινιγμών [TOUI-6]
Σύντομη Περιγραφή
Η δοκιμασία περιλαμβάνει 6 σύντομα σενάρια που περιγράφουν μια μορφή αλληλεπίδρασης ανάμεσα σε δύο άτομα. Σε κάθε σενάριο, ένα από τα άτομα αφήνει έναν υπαινιγμό προς το άλλο. Ο εξεταζόμενος διαβάζει το σενάριο και στη συνέχεια καλείται να εξηγήσει τι ακριβώς εννοούσε αυτός που μίλησε, ερμηνεύοντας δηλαδή τον υπαινιγμό που διατυπώθηκε. Η αξιολόγηση βασίζεται στην ικανότητα του εξεταζόμενου να κατανοήσει έμμεσες λεκτικές δηλώσεις και να ερμηνεύσει σωστά τις προθέσεις του ομιλητή.
Σκοπός
Σκοπός της δοκιμασίας είναι η εξέταση της Θεωρίας του Νου και της πραγματολογίας σε άτομα με κοινωνικά ή γνωστικά ελλείμματα, όπως αυτά που εμφανίζονται σε περιπτώσεις σχιζοφρένειας ή μετωπιαίας άνοιας. Η κατανόηση των υπαινιγμών αποτελεί βασική πτυχή της κοινωνικής νόησης και της ικανότητας ερμηνείας των προθέσεων των άλλων σε καθημερινές καταστάσεις.
Τρόπος Βαθμολόγησης
Κάθε σωστή απάντηση βαθμολογείται με 2 μονάδες. Εάν ο εξεταζόμενος είτε δεν απαντήσει είτε δώσει κυριολεκτική ή ασαφή απάντηση, του τίθεται διευκρινιστική ερώτηση του τύπου «λέγοντας αυτό ο Χ, τι θέλει να κάνει ο Ψ;». Αν μετά τη διευκρίνιση δοθεί σωστή απάντηση, βαθμολογείται με 1 μονάδα. Η μέγιστη συνολική βαθμολογία προκύπτει από το άθροισμα των μερικών βαθμολογιών των 6 σεναρίων.
Εγκυρότητα
Η εγκυρότητα του εργαλείου βρίσκεται υπό προετοιμασία. Παρότι η θεωρητική του βάση στηρίζεται σε διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα αξιολόγησης της θεωρίας του νου, αναμένονται ερευνητικά δεδομένα που θα τεκμηριώνουν εμπειρικά την κατασκευαστική και περιεχομενική του εγκυρότητα.
Αξιοπιστία
Η αξιοπιστία της δοκιμασίας βρίσκεται επίσης υπό προετοιμασία. Προγραμματίζονται μελέτες για την εκτίμηση της εσωτερικής συνέπειας, καθώς και επαναληπτικές μετρήσεις (test-retest) για την αποτίμηση της σταθερότητας των αποτελεσμάτων σε διαφορετικές χρονικές στιγμές και σε διαφορετικούς πληθυσμούς.
Ανάλυση και Χρήση Δεδομένων
Η δοκιμασία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κλινική αξιολόγηση της κοινωνικής αντίληψης και της ικανότητας ενσυναίσθησης, καθώς και για την ανίχνευση ελλειμμάτων στην επεξεργασία έμμεσου λόγου. Είναι χρήσιμη σε περιπτώσεις διάγνωσης ψυχικών διαταραχών ή νευροεκφυλιστικών παθήσεων, αλλά και σε ερευνητικά πλαίσια που διερευνούν τις γλωσσικές και γνωστικές παραμέτρους της θεωρίας του νου.
Βιβλιογραφία
Corcoran, R., Mercer, G., & Frith, C. D. (1995). Schizophrenia, symptomatology and social inference: investigating theory of mind in schizophrenia. Schizophrenia Research, 17, 5–13.